อักษรกรีก (Ελληνικό αλφάβητο) เป็นอักษรเก่าแก่ที่มีความสำคัญ เป็นที่รู้จักดี และยังถูกใช้มาอย่างยาวนานตลอดจนถึงปัจจุบัน

ในปัจจุบันอักษรกรีกมักถูกใช้เป็นสัญลักษณ์ต่างๆมากมาย และคนทั่วไปก็รู้จักอักษรกรีกกันในฐานะสัญลักษณ์แทนอะไรต่างๆซะมาก แม้ว่าจะไม่รู้ภาษากรีกเลยก็ยังคุ้นเคยกับอักษรกรีกกันพอสมควร

แต่แน่นอนว่าเดิมทีแล้วอักษรกรีกนั้นถูกสร้างขึ้นมาเพื่อใช้เขียนภาษากรีก (Ελληνικά) ตั้งแต่สมัยกรีกโบราณเป็นพันๆปีก่อน และยังคงใช้เขียนภาษากรีกสมัยใหม่ซึ่งใช้พูดมาจนถึงปัจจุบัน

อักษรกรีกเป็นอักษรแทนเสียงอ่าน และเสียงอ่านนั้นก็มีความเปลี่ยนแปลงจากยุคโบราณมาจนถึงยุคสมัยใหม่ ทำให้เมื่อพูดถึงอักษรกรีกหรือภาษากรีกแล้วอาจมีการสับสนเกิดขึ้นได้

ในบทความนี้จะอธิบายถึงอักษรกรีก ทั้งชื่อเรียกตัวอักษร และเสียงอ่านตัวอักษรที่เปลี่ยนแปลงไประหว่างกรีกโบราณและกรีกสมัยใหม่





กรีกโบราณและกรีกสมัยใหม่

ภาษากรีกโบราณกับกรีกสมัยใหม่นั้นต่างก็เขียนโดยใช้อักษรกรีกเหมือนกัน แต่มีความแตกต่างกันในรายละเอียด เปลี่ยนไปตายุคสมัย

ภาษากรีกสมัยใหม่ (Νεοελληνική γλώσσα) หมายถึงภาษากรีกที่ใช้ซึ่งพูดโดยชาวกรีกยุคปัจจุบัน ซึ่งมี ๑๐ กว่าล้านคน รวมถึง ซึ่งนอกจากจะใช้ในประเทศกรีซ (Ελλάδα) แล้วยังใช้ในประเทศไซปรัส (Κύπρος) ซึ่งเป็นประเทศเกาะเล็กๆทางใต้ของตุรกีด้วย

แผนที่แสดงตำแหน่งของพื้นที่ที่ใช้ภาษากรีก คาบสมุทรด้านซ้ายและรวมถึงเกาะต่างๆในแถบนั้นคือประเทศกรีซ ส่วนเกาะหนึ่งที่แยกมาโดดเดี่ยวทางด้านขวาคือประเทศไซปรัส



ในขณะที่ภาษากรีกโบราณ (Αρχαία ελληνική γλώσσα) จะหมายถึงภาษากรีกที่ใช้ในสมัยก่อนนานมาแล้ว

ตัวภาษากรีกเองก็มีการเปลี่ยนแปลงมาตลอดตามยุคสมัย แต่โดยทั่วไปเมื่อพูดถึงกรีกโบราณแล้วจะหมายถึงภาษากรีกที่ใช้ในช่วงยุคที่อาณาจักรของชาวกรีกนั้นได้เจริญรุ่งเรืองถึงขีดสุด คือช่วง 400 ปีก่อน ค.ศ. ซึ่งมีการเขียนเอกสารต่างๆบันทึกไว้เป็นภาษากรีกจำนวนมากซึ่งหลงเหลือมาถึงปัจจุบัน

คนกรีกปัจจุบันสามารถเข้าใจภาษากรีกโบราณได้ในระดับนึง แต่ไม่ทั้งหมด เนื่องจากภาษากรีกมีการเปลี่ยนแปลงมาตลอดช่วงระยะเวลาเป็นพันๆปี

อักษรที่ใช้ในภาษากรีกมี ๒๔ ตัวตั้งแต่สมัยกรีกโบราณจนถึงปัจจุบัน ไม่ได้แตกต่างกัน แต่วิธีการเขียนนั้นได้ต่างไปจากเดิม เช่นภาษากรีกโบราณมีการแต่งเติมสัญลักษณ์เพิ่มเติมมากกว่า อีกทั้งแม้แต่อักษรตัวเดียวกันก็มีเสียงอ่านเปลี่ยนไปด้วย ซึ่งทำให้เวลาพูดถึงชื่อต่างๆในภาษากรีก คนมักจะสับสนว่าจริงๆควรเรียกว่าอะไรกันแน่ เพราะเสียงอ่านจะต่างกันไปขึ้นอยู่กับว่ายึดตามกรีกโบราณและกรีกสมัยใหม่

ปัจจุบันนี้หากศึกษาภาษากรีกเพื่อไปคุยกับคนกรีกก็ต้องเรียนภาษากรีกสมัยใหม่ แต่หากต้องการศึกษาประวัติศาสตร์หรือภาษาศาสตร์ทางยุโรปแล้วก็ควรจะเรียนภาษากรีกโบราณ

ภาษากรีกโบราณนั้นเป็นรากศัพท์ของภาษาต่างๆมากมายทางยุโรป มักถูกใช้ในเชิงวิชาการ ชื่อเทพเจ้าหรืออะไรที่เก่าๆโบราณก็มักจะเรียกตามภาษากรีกโบราณเป็นหลัก ในขณะที่กรีกสมัยใหม่จะใช้เรียกชื่อคนหรือสถานที่ในปัจจุบันเป็นหลัก




อักษรกรีก ๒๔ ตัว

อักษรกรีกที่ใช้โดยทั่วไปในปัจจุบันมีทั้งหมด ๒๔ ตัว โดยแต่ละตัวนั้นมีการเขียนเป็นตัวพิมพ์เล็กและตัวพิมพ์ใหญ่

ตารางต่อไปนี้จะแสดงชื่อเรียกอักษรแต่ละตัว รวมถึงเสียงอ่าน โดยเปรียบเทียบความแตกต่างระหว่างกรีกโบราณกับกรีกสมัยใหม่ด้วย โดยจะแสดงด้วย IPA พร้อมทับศัพท์ด้วยอักษรไทย

ชื่ออักษรแต่ละตัวที่นิยมเรียกในภาษาไทยนั้นมีทั้งที่อ่านตามแบบกรีกโบราณและกรีกสมัยใหม่ปนๆกันไป หรือบางตัวก็ไม่ได้อ่านเหมือนทั้งกรีกโบราณและกรีกสมัยใหม่ แต่อ่านตามเสียงที่ได้รับอิทธิพลจากภาษาอังกฤษ

เสียงอ่านภาษาไทยตามที่นิยม (อาจมีหลายแบบ) และชื่อที่เขียนด้วยอักษรโรมันก็จะใส่ลงในนี้เพื่อเปรียบเทียบด้วย

อักษร		ชื่อเรียก				เสียงอ่าน
ตัว เล็ก	ตัว ใหญ่	กรีก		ไทย	โรมัน	กรีก โบราณ	กรีก สมัยใหม่
		โบราณ	สมัยใหม่
α	Α	ἄλφα [alpʰa] อัลพา	άλφα [alfa] อัลฟา	อัลฟา แอลฟา	alpha	/a/ อา
β	Β	βῆτα [bɛːta] แบตา	βήτα [vita] วีตา	เบตา บีตา	beta	/b/ บ	/v/ (ว)
γ	Γ	γάμμα [ɡamma] กัมมา	γάμμα [ɣama] กามา	กัมมา แกมมา	gamma	/ɡ/ (ก)	/ɣ/ (ก)
δ	Δ	δέλτα [delta] เดลตา	δέλτα [ðelta] เดลตา	เดลตา	delta	/d/ ด	/ð/ (ด)
ε	Ε	εἶ [eː] เอ	έψιλον [epsilon] เอปซีลน	เอปซีลอน เอปไซลอน	epsilon	/e/ เอ
ζ	Ζ	ζῆτα [zdɛːta] แซตา	ζήτα [zita] ซีตา	เซตา ซีตา	zeta	/zd/ (ซ)	/z/ (ซ)
η	Η	ἦτα [ɛːta] แอตา	ήτα [ita] อีตา	เอตา อีตา	eta	/ɛː/ แอ	/i/ อี
θ	Θ	θῆτα [tʰɛːta] แทตา	θήτα [θita] ธีตา	เธตา ธีตา	theta	/tʰ/ ท	/θ/ (ธ)
ι	Ι	ἰῶτα [iɔːta] อีออตา	ιώτα [ʝota] โยตา	อีโอตา ไอโอตา	iota	/i/ อี
κ	Κ	κάππα [kappa] กัปปา	κάππα [kapa] กาปา	คัปปา แคปปา	kappa	/k/ ก
λ	Λ	λάμβδα [lambda] ลัมบ์ดา	λάμβδα [lamða] ลัมดา	ลัมบ์ดา แลมบ์ดา	lambda	/l/ ล
μ	Μ	μυ [myː] มือ	μυ [mi] มี	มิว	mu	/m/ ม
ν	Ν	νυ [nyː] นือ	νυ [ni] นี	นิว	nu	/n/ น
ξ	Ξ	ξεῖ [kseː] กเซ	ξι [ksi] กซี	คซี คไซ	xi	/ks/ กซ
ο	Ο	οὖ [uː] อู	όμικρον [omikron] โอมีกรน	โอมีครอน โอไมครอน	omicron	/o/ โอ
π	Π	πεῖ [peː] เป	πι [pi] ปี	ไพ	pi	/p/ ป
ρ	Ρ	ρώ [rɔː] รอ	ρώ [ro] โร	โร	rho	/r/ ร
σ ς	Σ	σῖγμα [siɡma] ซิกมา	σίγμα [siɣma] ซิกมา	ซิกมา	sigma	/s/ ซ
τ	Τ	ταῦ [tau] ตาว	ταυ [taf] ตัฟ	เทา	tau	/t/ ต
υ	Υ	ὖ [yː] อือ	ύψιλον [ipsilon] อิปซีลน	อิปซีลอน อุปซีลอน อิปไซลอน	upsilon	/y/ (อือ)	/i/ อี
φ	Φ	φεῖ [pʰeː] เพ	φι [fi] ฟี	ฟี ไฟ	phi	/pʰ/ พ	/f/ ฟ
χ	Χ	χεῖ [kʰeː] เค	χι [çi] คี	คี ไค	chi	/kʰ/ ค	/x/ (คฮ)
ψ	Ψ	ψεῖ [pseː] ปเซ	ψι [psi] ปซี	พซี พไซ	psi	/ps/ ปซ
ω	Ω	ὦ [ɔː] ออ	ωμέγα [oˈmeɣa] โอเมกา	โอเมกา	omega	/ɔː/ ออ	/o/ โอ

ในจำนวนนี้อักษรที่เป็นสระมีอยู่ ๗ ตัวคือ α ε η ι ο υ ω ในที่นี้แทนด้วยพื้นสีเหลือง ที่เหลืออีก ๑๗ ตัวเป็นพยัญชนะ

ε และ υ นั้นในกรีกโบราณเรียกชื่อแค่สั้นๆ แต่ในยุคหลังได้มีการเติมคำว่า ψιλον (psilon) ซึ่งมีความหมายว่า "ก็แค่ธรรมดา" ลงไป จึงกลายเป็น έψιλον (epsilon) และ ύψιλον (upsilon) ไป

ส่วนคำว่า μικρον (micron) และ μέγα (mega) ในชื่ออักษร ο และ ω นั้นหมายถึง "เล็ก" และ "ใหญ่" ถูกเติมมาในสมัยหลังเพื่อแยกชื่อเรียกตัว ο และ ω ให้ต่างกัน จึงกลายเป็น όμικρον (omicron) และ ωμέγα (omega)

อักษรซิกมานั้นจะพิเศษหน่อยตรงที่ตัวพิมพ์เล็กมีเขียนอยู่ ๒ แบบ ปกติจะเขียนเป็น σ แต่ถ้าอยู่ท้ายสุดของคำจะเขียนเป็น ς



ความแตกต่างของเสียงสระเดี่ยวในกรีกโบราณและกรีกสมัยใหม่

ข้อแตกต่างระหว่างเสียงอ่านภาษากรีกโบราณและกรีกสมัยใหม่ที่เห็นได้ชัดเจนที่สุดก็คือเสียงสระ

ในที่นี้ขอแสดงตารางเปรียบเทียบเสียงอ่านเฉพาะแค่อักษร ๗ ตัวที่เป็นสระ โดยอธิบายความแตกต่างลงไปด้วย

อักษร		เสียงอ่าน		คำอธิบาย
ตัว เล็ก	ตัว ใหญ่	กรีก โบราณ	กรีก สมัยใหม่
α	Α	/a/, /aː/ อา		เป็นเสียงสระอา ในกรีกโบราณอาจเป็นเสียงสั้นหรือยาว แล้วแต่คำ ในกรีกสมัยใหม่ไม่แยกเสียงสั้นยาว
ε	Ε	/e/ เอ		เป็นเสียงสระเอ ในกรีกโบราณแทนเสียงสั้นเสมอ ในกรีกสมัยใหม่ไม่แยกเสียงสั้นยาว
η	Η	/ɛː/ แอ	/i/ อี	ในกรีกโบราณเป็นสระแอเสียงยาว ในกรีกสมัยใหม่เป็นสระอี (เหมือน ι)
ι	Ι	/i/, /iː/ อี		เป็นเสียงสระอี ในกรีกโบราณอาจแทนเสียงสั้นหรือยาว แล้วแต่คำ ในกรีกสมัยใหม่ไม่แยกเสียงสั้นยาว
ο	Ο	/o/ โอ		เป็นเสียงสระโอ ในกรีกโบราณแทนเสียงสั้นเสมอ ในกรีกสมัยใหม่เป็นไม่แยกเสียงสั้นยาว
υ	Υ	/y/, /yː/ (อือ)	/i/ อี	ในกรีกโบราณเมื่ออยู่เดี่ยวเป็นเสียง /y/ (คล้าย "อือ") โดยอาจเป็นเสียงสั้นหรือยาวแล้วแต่คำ แต่หากอยู่ต่อจากสระอื่นจะออกเสียงเป็นสระอู ส่วนในกรีกสมัยใหม่เป็นเสียงสระอี (เหมือน ι)
ω	Ω	/ɔː/ ออ	/o/ โอ	ในกรีกโบราณแทนสระออเสียงยาว ในกรีกสมัยใหม่แทนเสียงสระโอ (เหมือน ο)

จากตารางจะเห็นว่าอักษร η, υ และ ω มีเสียงอ่านที่ต่างกันไประหว่างกรีกโบราณและกรีกสมัยใหม่ จึงต้องระวังให้ดี

ในกรีกโบราณนั้น อักษรสระ ๗ ตัวแทนสระที่ต่างกันออกไปทั้งหมด แต่เนื่องจากความเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้น จึงทำให้เสียงอ่านต่างไปจากเดิม ในกรีกสมัยใหม่มีการซ้ำกันเกิดขึ้น สร้างความสับสนขึ้นมาได้

เช่นเดิมทีภาษากรีกโบราณแยกเสียงสระโอกับสระออ โดยสระโอใช้ตัว ο และสระออใช้ตัว ω แต่ว่าในปัจจุบันทั้ง ο และ ω ต่างแทนเสียงสระโอเหมือนกันทั้งคู่

ส่วนอักษร η และ υ นั้นก็เปลี่ยนเป็นสระอีซึ่งไปซ้ำกับอักษร ι อีกที ทั้งที่เดิมที่เป็นคนละสระกันต่างออกไป

ตัว υ ในภาษากรีกโบราณออกเสียง /y/ คือคล้าย ü ในภาษาจีนกลางหรือภาษาเยอรมัน ซึ่งเป็นสระที่ไม่มีในภาษาไทย แต่ฟังดูคล้ายๆสระอือ หรือเป็น "อวี"

เพียงแต่หาก υ ไปตามหลังอักษรสระตัวอื่นจะออกเสียงเป็นสระอูแทน เช่นชื่อเทพ Ζεύς (Zeus) อ่านว่า "เซอุส"

นอกจากนี้ภาษากรีกโบราณมีการแยกเสียงสั้นและเสียงยาวด้วย โดยอักษร α ι υ นั้นอาจเป็นได้ทั้งเสียงสั้นหรือยาว แล้วแต่คำ ในขณะที่อักษร ε ο จะเป็นเสียงสั้นเสมอ และอักษร η ω จะเป็นเสียงยาวเสมอ

เสียงสั้นหรือยาวของตัว α ι υ นั้นไม่ได้ถูกเขียนแยกให้ต่างกันชัดเจน แต่ในบางครั้งก็มีการเติมเครื่องหมาย ¯ เป็น ᾱ ῑ ῡ เพื่อแทนเสียงยาว หรือเติม ˘ เป็น ᾰ ῐ ῠ เพื่อแสดงเสียงสั้น แต่ก็ไม่ได้ใช้ในการเขียนโดยทั่วไป จึงมักจะต้องแยกเสียงสั้นหรือยาวเอาเองด้วยวิธีอื่น




เสียงสระเมื่อวางต่อกันสองตัว

อักษรสระ ๒ ตัวอาจนำมาวางต่อกันเพื่อแสดงเสียงสระประสม หรือสระใหม่ที่ต่างกันออกไปได้ ซึ่งเสียงของสระเหล่านี้ก็มีความแตกต่างกันไประหว่างกรีกโบราณและกรีกสมัยใหม่เช่นกัน

เขียน	เสียงอ่าน		คำอธิบาย
	กรีก โบราณ	กรีก สมัยใหม่
αι	/ai/, /aːi/ ไอ, อาย	/e/ เอ	ในกรีกโบราณอ่านตรงตัวเป็นสระอาตามด้วยสระอี (=สระไอ) ในกรีกสมัยใหม่เสียงกลายเป็นสระเอ
αυ	/au/, /aːu/ เอา, อาว	/af/ อัฟ	ในกรีกโบราณอ่านตรงตัวเป็นสระอาตามด้วยสระอู ในกรีกสมัยใหม่เสียง υ ด้านหลังกลายเป็น "ฟ"
ει	/ei/, /eː/ เอย์, เอ	/i/ อี	ในกรีกโบราณเป็นสระเอเสียงยาว หรือสระเอแล้วตามด้วยสระอี ในกรีกสมัยใหม่กลายเป็นสระอี
ευ	/eυ/ เอว	/ef/ เอฟ	ในกรีกโบราณอ่านตรงตัวเป็นสระเอตามด้วยสระอู ในกรีกสมัยใหม่เสียง υ ด้านหลังกลายเป็น "ฟ"
οι	/oi/ โอย	/i/ อี	ในกรีกโบราณอ่านตรงตัวเป็นสระโอตามด้วยสระอี ในกรีกสมัยใหม่เสียงกลายเป็นสระอี
ου	/u/ อู		ออกเสียงสระอูตลอดทั้งในกรีกโบราณและกรีกสมัยใหม่

จะเห็นว่าในกรีกโบราณเสียงอ่านจะเกิดเป็นเสียงสระประสมค่อนข้างตรงตัว เข้าใจได้ง่ายกว่า ในกรีกสมัยใหม่ได้สูญเสียสระประสม และเกิดเป็นสระเดี่ยวซ้ำๆกันมากมาย

ส่วนเสียง υ ใน αυ กับ ευ นั้นได้กลายเป็นออกเป็นเสียง "ฟ" ไป




สระประสมที่กลายเป็นสระเดี่ยวในกรีกสมัยใหม่

เนื่องจากภาษากรีกสมัยใหม่มีสระหลายรูปที่เขียนต่างกันแต่ออกเสียงเหมือนกัน จึงขอสรุปรวมแต่ละเสียงไว้ในตารางนี้

เขียน	เสียงอ่านกรีกสมัยใหม่
α	/a/ อา
ε　αι	/e/ เอ
ι　η　υ　ει　οι	/i/ อี
ο　ω	/o/ โอ
ου	/u/ อู

เครื่องหมายเน้นเสียง

ภาษากรีกมีการเติมเครื่องหมายเพื่อเน้นเสียงสูงเสียงต่ำด้วย โดยในกรีกโบราณมีการเติมเครื่องหมายเน้นเสียง ๓ ชนิด ในขณะที่กรีกสมัยใหม่จะใช้แค่ ´

เขียน	ความหมาย
´	วางบนสระเพื่อแสดงเสียงสูง ใช้ทั้งในกรีกโบราณและกรีกสมัยใหม่
`	วางบนสระเพื่อแสดงเสียงต่ำในกรีกโบราณ ส่วนกรีกสมัยใหม่ไม่ได้ใช้
˜ ˆ	วางบนสระเพื่อแสดงเสียงขึ้นสูงแล้วลงต่ำ ส่วนกรีกสมัยใหม่ไม่ได้ใช้ อาจเขียนเป็น ˜ หรือ ˆ ก็ได้ ความหมายไม่ต่างกัน

กรณีที่เป็นสระประสมจะวางไว้ที่สระตัวหลัง เช่น αῖ (ไม่ใช่ ᾶι)

หากเป็นตัวพิมพ์ใหญ่ เครื่องหมายจะไปอยู่ด้านซ้าย เช่น Ὲ Έ




เสียง "ฮ" ในกรีกโบราณ

ในภาษากรีกโบราณนั้นมีเสียง "ฮ" อยู่ด้วย แต่ว่าไม่ได้มีอักษรพยัญชนะที่ใช้แทนเสียง "ฮ" โดยเฉพาะ แต่เสียง "ฮ" กลับถูกแสดงโดยใช้เครื่องหมาย ῾ เติมด้านบนสระ

นอกจากนี้ยังมีการใช้เครื่องหมาย ᾿ เพื่อแยกว่าไม่ต้องออกเสียง "ฮ" แต่ให้เป็น "อ" ไป

สัญลักษณ์ ῾ กับ ᾿ นี้จะถูกเขียนบนอักษรสระที่ไม่ได้ตามด้วยพยัญชนะ เพื่อจะแยกว่าเป็นเสียง "อ" หรือ "ฮ" แต่จะไม่เขียนบนสระที่ตามหลังพยัญชนะอยู่แล้ว

การเขียน ῾ และ ᾿ นั้นอาจใช้ปนกับสัญลักษณ์แสดงการเน้นเสียง โดยหากอยู่กับ ´ หรือ ` จะวางอยู่ด้านซ้าย แต่หากอยู่กับ ˜ (หรือ ˆ) จะวางอยู่ด้านล่าง

ตัวอย่างการใช้เช่นชื่อเทพ Ἑρμῆς (Hermēs) อ่านว่า "เฮร์แมส" เพราะ Ε เติม ῾ ส่วนชื่อเทพ Ἔρις (Eris) อ่าน "เอริส" Ὲ เพราะเติม ᾿

อย่างไรก็ตาม กรีกสมัยใหม่ได้สูญเสียเสียง "ฮ" ไปแล้ว จึงไม่มีการเติม ῾ กับ ᾿ และอ่านเป็น "อ" ทั้งหมด

เขียน	ตัวอย่างและความหมาย
῾	ἁ ἃ ἅ ἇ ἑ ἓ ἕ ἡ ἣ ἥ ἧ ἱ ἳ ἵ ἷ ὁ ὃ ὅ ὑ ὓ ὕ ὗ ὡ ὣ ὥ ὧ วางบนสระที่ไม่มีพยัญชนะนำหน้าเพื่อแสดงว่าออกเสียง "ฮ"
᾿	ἀ ἂ ἄ ἆ ἐ ἒ ἔ ἠ ἢ ἤ ἦ ἰ ἲ ἴ ἶ ὀ ὂ ὄ ὐ ὒ ὔ ὖ ὠ ὢ ὤ ὦ วางบนสระที่ไม่มีพยัญชนะนำหน้าเพื่อแสดงว่าไม่ออกเสียง "ฮ" ให้ออกเสียง "อ" ไป

นอกจากนี้แล้ว ῾ ยังใช้เติมบนตัว ρ เป็น ῥ เพื่อแสดงเสียง /r̥/ ด้วย เช่นชื่อเทพ Ῥέα (Rhea) อ่านว่า "เรอา"




อีโอตาตัวเล็กวางด้านล่าง

ในภาษากรีกโบราณนั้นอักษร ι เมื่อตามหลัง α (เสียงยาว) หรือตัว η หรือ ω นั้นเสียง ι จะหายไป การเปลี่ยนแปลงนี้เกิดในกรีกโบราณยุคหลัง แต่เนื่องจากยังมีหน้าที่ทางไวยากรณ์อยู่ จึงมีการเขียน ι ที่มีตัวตนอยู่แต่เสียงหายไปนี้ในรูปห้อยด้านล่างตัว α η ω กลายเป็นเหมือนเครื่องหมายขีดด้านล่าง

อักษร		เสียงอ่านกรีกโบราณ
ตัว เล็ก	ตัว ใหญ่	ยุคแรก	ยุคหลัง
ᾳ	ᾼ	/aːi/ อาย	/aː/ อา
ῃ	ῌ	/ɛːi/ แอย	/ɛː/ แอ
ῳ	ῼ	/ɔːi/ ออย	/ɔː/ ออ

ตัวอย่างเช่นชื่อเทพแห่งขุมนรก ᾍδης อ่านว่า "ฮายแดส" ในกรีกโบราณยุคต้น แต่เสียง ι ได้หายไป จึงอ่านเป็น "ฮาแดส" ในกรีกโบราณยุคหลัง ในขณะที่กรีกสมัยใหม่จะละ ι ไป จึงเขียนเป็น Άδης (อ่านว่า "อาดีส")




เสียงคู่พ่นลมกับไม่พ่นลมในกรีกโบราณที่หายไป

ภาษากรีกโบราณนั้นมีการแยกเสียงพ่นลมและไม่พ่นลม เช่นเดียวกับในภาษาไทย

เสียงไม่พ่นลมหมายถึงเสียง "ก ต ป" ซึ่งแทนด้วยอักษร κ τ π ทั้งในภาษากรีกโบราณและกรีกสมัยใหม่

ในขณะที่เสียงพ่นลมจะหมายถึงเสียง "ค ท พ" ซึ่งมีในกรีกโบราณ แทนด้วยตัวอักษร χ θ φ ในขณะที่ในกรีกปัจจุบันนั้นเสียงของอักษรเหล่านี้ได้เปลี่ยนไปแล้ว

ตารางเปรียบเทียบเสียงแต่ละคู่ แสดงให้เห็นความเปลี่ยนแปลง

อักษร		เสียงอ่าน		คำอธิบาย
ตัว เล็ก	ตัว ใหญ่	กรีก โบราณ	กรีก สมัยใหม่
κ	Κ	/k/ ก		χ เป็นเสียงพ่นลมของ κ ในภาษากรีกโบราณ แต่ในกรีกสมัยใหม่ χ กลายเป็นเสียง /x/ คือเป็นเสียงคล้าย "ค" แต่มีการกักภายในลำคอ
χ	Χ	/kʰ/ ค	/x/ (คฮ)
τ	Τ	/t/ ต		θ เป็นเสียงพ่นลมของ τ ในภาษากรีกโบราณ แต่ในกรีกสมัยใหม่ χ กลายเป็นเสียง /θ/ คือเหมือนเสียง th ในภาษาอังกฤษ
θ	Θ	/tʰ/ ท	/θ/ (ธ)
π	Π	/p/ ป		φ เป็นเสียงพ่นลมของ π ในภาษากรีกโบราณ แต่ในกรีกสมัยใหม่ φ กลายเป็นเสียง "ฟ"
φ	Φ	/pʰ พ	/f/ ฟ

การเปลี่ยนแปลงของพยัญชนะเสียงก้อง

ในภาษากรีกมีพยัญชนะที่แทนเสียงก้องอยู่ ๔ ตัว คือ β γ δ ζ เป็นคู่เสียงก้องของอักษร π κ τ σ ซึ่งเป็นเสียงไม่ก้อง

แต่อักษรเหล่านี้ล้วนมีการเปลี่ยนแปลงเสียงอ่านต่างไประหว่างกรีกโบราณและกรีกสมัยใหม่

อักษร		เสียงอ่าน		คำอธิบาย
ตัว เล็ก	ตัว ใหญ่	กรีก โบราณ	กรีก สมัยใหม่
β	Β	/b/ บ	/v/ (ว)	ในกรีกโบราณเป็นเสียง "บ" แต่ในกรีกสมัยใหม่กลายเป็นเสียงเหมือน v ในภาษาอังกฤษ
γ	Γ	/g/ (ก)	/ɣ/ (ก)	ในกรีกโบราณเป็นเสียงเหมือน g ในภาษาอังกฤษ แต่กรีกสมัยใหม่กลายเป็นเสียงกักในลำคอ คล้ายเสียง "ฅ" ในภาษาไทยโบราณ
δ	Δ	/d/ ด	/ð/ (ด)	ในกรีกโบราณเป็นเสียง "ด" แต่ในกรีกสมัยใหม่กลายเป็นเสียง /ð/ คือคล้าย th ในภาษาอังกฤษคำว่า the
ζ	Ζ	/zd/ (ซ)	/z/ (ซ)	ในกรีกโบราณเป็นเสียงเหมือน z ในภาษาอังกฤษปนกับ "ด" แต่ในกรีกสมัยใหม่เป็นแค่เสียง z เฉยๆ

วิวัฒนาการของอักษรกรีกจากอักษรฟินิเชียและไปสู่อักษรโรมัน

อักษรกรีกนั้นถูกพัฒนาขึ้นโดยดัดแปลงมาจากอักษรฟินิเชีย (Phoenicia) ซึ่งเป็นอักษรโบราณที่ใช้ในช่วงยุคโบราณ และถือเป็นรากฐานของอักษรอีกหลายชนิดบนโลกนี้

อักษรฟินิเชียมีทั้งหมด ๒๒ ตัว ซึ่งทั้งหมดนี้ได้ถูกนำมาดัดแปลงเป็นอักษรกรีก โดยได้มีการเพิ่มอักษรบางตัวเข้าไป และอักษรบางตัวได้ถูกเลิกใช้

ลำดับการเรียงอักษรกรีกรวมถึงชื่อเรียกอักษรต่างๆนั้นก็มีที่มาจากการเรียงอักษรฟินิเชียนี้ด้วย โดยอักษรที่อยู่ลำดับท้ายต่อจาก υ ได้แก่ φ χ ψ ω นั้นล้วนเป็นอักษรที่เพิ่มเข้ามาใหม่ ไม่ได้มีที่มาจากอักษรฟินิเชียโดยตรง

นอกจากนี้แล้วยังเป็นที่รู้กันว่าอักษรโรมันนั้นได้ดัดแปลงมาจากอักษรกรีกอีกทีด้วย โดยลำดับการเรียงอักษรโรมันก็มีที่มาจากอักษรกรีกด้วย

ดังนั้นในที้นี้จะขอแสดงตารางเทียบระหว่างอักษรฟินิเชีย อักษรกรีก และอักษรโรมัน ที่มีความเกี่ยวข้องวิวัฒนาการกันมา

อักษรฟินิเชีย	ชื่อเรียก	อักษรกรีก		อักษรโรมัน
𐤀	ʼāleph	α	Α	a	A
𐤁	bēth	β	Β	b	B
𐤂	gīmel	γ	Γ	c	C
				g	G
𐤃	dāleth	δ	Δ	d	D
𐤄	hē	ε	Ε	e	E
𐤅	wāw	ϝ	Ϝ	f	F
		υ	Υ	u	U
				v	V
				w	W
				y	Y
𐤆	zayin	ζ	Ζ	z	Z
𐤇	ḥēth	η	Η	h	H
𐤈	ṭēth	θ	Θ
𐤉	yōdh	ι	Ι	i	I
𐤊	kaph	κ	Κ	k	K
𐤋	lāmedh	λ	Λ	l	L
𐤌	mēm	μ	Μ	m	M
𐤍	nun	ν	Ν	n	N
𐤎	sāmekh	ξ	Ξ
𐤏	ʿayin	ο	Ο	o	O
𐤐	pē	π	Π	p	P
𐤑	ṣādē	ϻ	Ϻ
𐤒	qōph	ϙ	Ϙ	q	Q
𐤓	rēš	ρ	Ρ	r	R
𐤔	šin	σ	Σ	s	S
𐤕	tāw	τ	Τ	t	T

ในจำนวนนี้มีอักษร ϝ ϻ ϙ ที่เลิกใช้ไปแล้วในภาษากรีก แต่ ϝ นั้นกลายมาเป็นที่มาของอักษรโรมัน f ส่วน ϙ เป็นที่มาของอักษรโรมัน q

อักษร ϝ กับ υ นั้นแตกมาจากอักษรฟินิเชียตัวเดียวกัน แต่ ϝ ถูกวางในตำแหน่งเดิม ในขณะที่ υ ถูกนำไปวางไว้ในตำแหน่งท้ายต่อจาก τ

อักษรโรมัน u v w y ล้วนแตกมาจากอักษรกรีก υ ทั้งสิ้น

อักษรกรีก γ นั้นเป็นที่มาของอักษรโรมัน c กับ g แต่ c ถูกวางในตำแหน่งเดิม ในขณะที่ g ถูกย้ายไปวางหลัง f

อักษรฟินิเชียยังอาจมีความเกี่ยวข้องเชื่อมโยงกับอักษรพราหมี ซึ่งเป็นที่มาของอักษรไทยด้วย รายละเอียดเรื่องนี้อ่านได้ใน https://phyblas.hinaboshi.com/20220131




อักษรกรีกที่เลิกใช้ไปแล้ว

นอกจากอักษร ๒๔ ตัวที่ใช้ทั่วไปในภาษากรีกจนถึงปัจจุบันแล้ว ก็ยังมีอักษรกรีกที่เคยถูกใช้ในอดีตแต่ไม่ได้แพร่หลายและถูกเลิกใช้ไปตั้งแต่สมัยกรีกโบราณด้วยเหตุผลต่างๆ

อักษรเหล่านี้แม้จะไม่ถูกใช้งานแล้วและไม่เป็นที่รู้จักในปัจจุบัน แต่ก็พบได้ในเอกสารเก่าแก่จำนวนหนึ่ง

อักษร		ชื่อเรียก	เสียงอ่าน	คำอธิบาย
ตัว เล็ก	ตัว ใหญ่
ϝ	Ϝ	digamma หรือ wau	/w/ ว	มีที่มาจากอักษรฟินิเชีย เคยใช้แทนเสียง "ว" ในภาษากรีกยุคต้นๆ แต่เสียงนี้ได้หายไปจากภาษากรีก อักษรนี้จึงเลิกใช้
ϛ	Ϛ	stigma	/st/ สต	ถูกสร้างเพิ่มเข้ามา เคยถูกใช้แทน στ แต่ยกเลิกไป
ͱ	Ͱ	heta	/h/ ฮ	ถูกสร้างมาเพื่อใช้แทนเสียง "ฮ" แต่ในกรีกโบราณมาตรฐานได้เปลี่ยนมาเป็นการเขียน ῾ บนสระเพื่อแทนเสียง "ฮ" แทน
ϻ	Ϻ	san	/s/ ส	มีที่มาจากอักษรฟินิเชีย แต่ในภาษากรีกเสียงไปซ้ำกับ σ จึงเลิกใช้
ϙ	Ϙ	koppa	/k/ ก	มีที่มาจากอักษรฟินิเชีย แต่ในภาษากรีกเสียงไปซ้ำกับ κ จึงเลิกใช้
ͳ	Ͳ	sampi	/ss/ สส	ถูกสร้างเพิ่มเข้ามา เคยถูกใช้แทน σσ แต่ยกเลิกไป
ϸ	Ϸ	sho	/ʃ/ (ช)	ถูกสร้างเพิ่มมาเพื่อใช้ในภาษาบักเตรียเพื่อแทนเสียง /ʃ/ (sh ในภาษาอังกฤษ) ซึ่งไม่มีในภาษากรีก

ภาษาบักเตรีย เป็นภาษาที่ตายไปนานแล้วซึ่งเคยใช้ในดินแดนบักเตรียซึ่งเคยตั้งอยู่ในแถบเอเชียกลาง ภาษานี้เป็นตระกูลใกล้เคียงกับภาษาเปอร์เซีย แต่กลับใช้อักษรกรีกในการเขียน โดยได้มีการเพิ่มอักษร ϸ เข้าไปเป็นตัวที่ ๒๕ เพื่อแทนเสียง /ʃ/ ที่มีในภาษาบักเตรียแต่ไม่มีในภาษากรีก




คีย์บอร์ดภาษากรีก

หากต้องการพิมพ์อักษรกรีกก็สามารถทำได้ง่ายโดยใช้คีย์บอร์ดกรีก ตำแหน่งแป้นพิมพ์ของอักษรกรีกค่อนข้างสัมพันธ์กับคีย์บอร์ดภาษาอังกฤษ จึงเป็นการง่ายที่จะจดจำและใช้งาน



สามารถลองใช้คีย์บอร์ดนี้ดูได้ที่ https://keyboardingonline.net/greek-keyboard/




สรุปความต่างระหว่างกรีกโบราณและกรีกสมัยใหม่

จากที่เขียนถึงมาข้างต้น อาจสรุปความแตกต่างที่สำคัญได้ดังนี้

กรีกโบราณ	กรีกสมัยใหม่
เสียงอ่านสระตรงตามที่เขียน และรักษาสระประสมไว้มากกว่า	เสียงอ่านมีความหลากหลายน้อยลง ยุบเหลือเพียงสระเดี่ยว ๕ สระ
มีการแยกสระเสียงสั้นและยาว	ไม่มีการแยกสระเสียงสั้นและยาว
มีเสียง "ฮ" แทนด้วย ῾	เสียง "ฮ" ได้หายไปแล้ว
มีการเติมสัญลักษณ์ทั้ง ´ ` ˜ (ˆ) ῾ ᾿	มีการใช้แค่ ´ เท่านั้น
อักษร χ θ φ เป็นเสียงพ่นลมของ κ τ π	อักษร χ θ φ เป็นเสียง /x/ /θ/ /f/
อักษร γ δ β เป็นเสียงก้องของ κ τ π	อักษร γ δ β เป็นเสียง /ɣ/ /ð/ /v/

~ 自己紹介 ~

目次

日本による名言集

python モジュール -- numpy -- matplotlib -- pandas -- manim -- opencv -- pyqt -- pytorch 機械学習 -- ニューラル      ネットワーク

javascript

モンゴル語

言語学

maya

確率論

日本での日記

中国での日記 -- 北京での日記 -- 香港での日記 -- 澳門での日記

台灣での日記

北欧での日記

他の国での日記

qiita

その他の記事

記事の類別

==เลือกหมวด== ดาราศาสตร์ คณิตศาสตร์ -ความน่าจะเป็น คอมพิวเตอร์ -เขียนโปรแกรม --python ---numpy ---scipy ---matplotlib ---pandas ---manim ---pyqt ---sklearn ---pytorch ---mayapython --ruby --javascript --dart --MATLAB --SQL --regex --opencv -shell -3D --maya --MMD -microsoft_office -pdf -ปัญญาประดิษฐ์ --โครงข่ายประสาทเทียม --สเตเบิลดิฟฟิวชัน ---comfyui -การสุ่ม ภาษาศาสตร์ -ตัวอักษร -เรียนภาษา -หลักเกณฑ์การทับศัพท์ -ภาษาจีน --ภาษาจีนกลาง -ภาษาญี่ปุ่น -ภาษามองโกล -ภาษาลาว -ภาษาเขมร ประวัติศาสตร์ -ประวัติศาสตร์จีน -ประวัติศาสตร์ญี่ปุ่น ปรัชญา ประเทศจีน -จีนแผ่นดินใหญ่ --ปักกิ่ง --เทียนจิน --เหลียวหนิง --เหอเป่ย์ --เหอหนาน --ซานตง --ซานซี --อานฮุย --เจ้อเจียง --หูเป่ย์ --หูหนาน --ฝูเจี้ยน --กวางตุ้ง ---แต้จิ๋ว --ยูนนาน --ซินเจียง -ฮ่องกง -มาเก๊า -ไต้หวัน --ไทเป --จีหลง --เถาหยวน --ซินจู๋ --เหมียวลี่ --ไถจง --จางฮว่า --หยวินหลิน --เจียอี้ --ไถหนาน --เกาสยง --ผิงตง --อี๋หลาน ประเทศญี่ปุ่น -ฮกไกโด -อาโอโมริ -อิวาเตะ -มิยางิ -อากิตะ -ยามางาตะ -ฟุกุชิมะ -อิบารากิ -โทจิงิ -กุมมะ -ไซตามะ -จิบะ -โตเกียว -คานางาวะ -นีงาตะ -โทยามะ -อิชิกาวะ -ฟุกุอิ -ยามานาชิ -นางาโนะ -กิฟุ -ชิซึโอกะ -ไอจิ -มิเอะ -ชิงะ -เกียวโต -โอซากะ -เฮียวโงะ -นาระ -วากายามะ -โอกายามะ -ฮิโรชิมะ -ยามางุจิ -ฟุกุโอกะ -ซางะ -นางาซากิ -คุมาโมโตะ -โออิตะ ต่างแดน -อุษาคเนย์ --กัมพูชา --พม่า --สิงคโปร์ -ยุโรป --สวีเดน --เดนมาร์ก --ฟินแลนด์ -ออสเตรเลีย ท่องเที่ยว -มหาวิทยาลัย -พิพิธภัณฑ์ --พิพิธภัณฑ์วิทยาศาสตร์ --หอศิลป์ -สวนสัตว์ --พิพิธภัณฑ์สัตว์น้ำ -ท้องฟ้าจำลอง -ตึกระฟ้า -ปราสาท☑ --ปราสาทญี่ปุ่น --ปราสาทขอม --ปราสาทยุโรป -ศาสนสถาน --วัด --ศาลเจ้า --โบสถ์ --มัสยิด -สุสาน -มรดกโลก -ทะเล -ทะเลสาบ -ภูเขา -หิมะ -ดอกซากุระ -แมว -รถไฟ -เรือ -ตลาดกลางคืน -งานเทศกาล -ที่ระลึกภัยพิบัติ -ตามรอย บันเทิง -เกม --อาเตอลีเย --โปเกมอน --caligula --vn -อนิเมะ -มังงะ -นิยาย -เพลง --เพลงอนิเมะ --เพลงเกม เรื่องแต่ง บันทึก

　 記事を検索

　 最新記事

　 おすすめの記事

月別記事

もっと前の記事

ไทย

日本語

中文