หอระฆังและหอกลองปักกิ่ง สัญญาณบอกเวลาในอดีต
เขียนเมื่อ 2015/06/18 21:26
แก้ไขล่าสุด 2021/09/28 16:42
#จันทร์ 8 มิ.ย. 2015
ใจกลางเมืองสมัยก่อนในจีนมักจะประกอบไปด้วยหอระฆัง (钟楼) และหอกลอง (鼓楼) ซึ่งมีหน้าที่เอาไว้ใช้บอกเวลา โดยในตอนเช้าจะมีการตีระฆัง และตอนเย็นจะมีการตีกลอง ดังนั้นจึงมีคำพูดที่ว่าเฉินจงมู่กู่ (晨钟暮鼓) หมายถึงรุ่งสางระฆังพลบค่ำกลอง
นอกจากนี้ตามวัดหรือวังก็มักมีหอระฆังและหอกลองขนาดเล็กอยู่ด้วยซึ่งนอกจากจะใช้บอกเวลาแล้วก็ยังใช้ในการประกอบพิธิต่างๆด้วย ดังที่พบได้ในหลายๆวัดที่เคยไปเยือนมาแล้ว
หอกลองและหอระฆังในปักกิ่งเริ่มแรกสร้างขึ้นเมื่อปี 1272 ต้นยุคราชวงศ์หยวน (元朝, ปี 1271 - 1368) เป็นศูนย์กลางในการบอกเวลามาโดยตลอดตั้งแต่ยุคราชวงศ์หยวนมาจนถึงราชวงศ์ชิง
อย่างไรก็ตามหลังจากที่สร้างเสร็จตอนแรกสุดก็มีการพังเสียหายจนต้องสร้างใหม่หลายครั้ง หอกลองที่เห็นในปัจจุบันถูกสร้างขึ้นในปี 1539 ยุคราชวงศ์หมิง (明朝, ปี 1368 - 1644) ส่วนหอระฆังสร้างในปี 1745 ยุคราชวงศ์ชิง (清朝, ปี 1644 - 1912)
หอกลองสูง ๔๖.๗ เมตร หอระฆังสูง ๔๗.๙ เมตร ภายในหอกลองมีกลอง ภายในหอระฆังแขวนระฆัง หอระฆังตั้งอยู่ทางเหนือ หอกลองตั้งอยู่ทางใต้
การจัดวางแบบนี้ไม่ได้เป็นเรื่องปกตินักเพราะในเมืองส่านใหญ่แล้วจะวางหอกลองไว้ทางตะวันตก หอระฆังไว้ตะวันออก นอกจากนี้แล้วก็ยังมีหอกลองและหอระฆังของบางเมืองตั้งอยู่ร่วมกันในอาคารเดียวกัน เช่นที่เทียนจิน https://phyblas.hinaboshi.com/20111214
หากดูแผนที่จะเห็นว่าหอกลองปักกิ่งไม่ได้ตั้งอยู่ใจกลางเมืองแต่ค่อนไปทางเหนือหน่อย นั่นเป็นเพราะผังเมืองสมัยราชวงศ์หยวนนั้นใจกลางเมืองค่อนไปทางเหนือของปัจจุบันซึ่งมีใจกลางอยู่ที่หอระฆังและหอกลอง แต่ในยุคราชวงศ์หมิงจึงมีการย้ายใจกลางเมืองลงมาทางใต้ โดยหอระฆังและหอกลองยังอยู่ที่เดิม
เนื่องจากตั้งอยู่ใกล้ใจกลางเมืองและใกล้ย่านโบราณชื่อดังอย่างสือช่าไห่ (什刹海) ทำให้เป็นสถานที่เที่ยวหนึ่งที่ผู้คนนิยมแวะเวียนมาเที่ยว
หอกลองและหอระฆังตั้งอยู่ใกล้รถไฟฟ้าสถานีสือช่าไห่ (什刹海站) ถ้านั่งรถไฟฟ้ามาพอเดินออกมาก็จะเห็นหอกลองตั้งเด่นอยู่แต่ไกล เราเคยมาที่นี่หลายครั้งเพื่อเดินเล่นในสือช่าไห่แต่ก็ไม่ได้แวะเข้าไปในหอกลองสักที ครั้งนี้มาเพื่อชมหอกลองและหอระฆังโดยเฉพาะ ไม่ได้แวะสือช่าไห่
ภาพหอกลองจากฝั่งตรงข้ามถนน
ตอนที่มาในครั้งนี้พบว่าระหว่างทางเข้าไปยังหอกลองกำลังก่อสร้างอยู่ทำให้เดินลำบาก ตอนแรกก็แอบกลัวว่าหอกลองปิดหรือเปล่าแต่ก็ไม่ปิด แค่มีการซ่อมทางเฉยๆ อย่างไรก็ตามตอนที่ซื้อตั๋วคนขายเขาก็บอกว่าหอระฆังกำลังซ่อมแซมอยู่อาจทำให้เกิดความไม่สะดวกในการชม
เริ่มจากชมหอกลองก่อน ตรงนี้คือด้านหน้าหอกลอง ช่องขายตั๋วอยู่ตรงนี้ ตั๋วเข้าชมหอกลองและหอระฆังราคา ๒๐ หยวนทั้งคู่ แต่ถ้าซื้อพร้อมกันรวมเป็นใบเดียวเพื่อชมทั้งสองที่ก็จะราคา ๓๐
แผ่นป้ายแนะนำหอกลอง
ทางเข้าไปยังลานหน้าหอกลอง การเดินเข้าไปต้องผ่านจุดตรวจกระเป๋า
บริเวณด้านหน้าหอกลอง
ช่องตรวจตั๋วเพื่อขึ้น
บันไดทางขึ้นนี้ตรงขึ้นไปยังด้านบนโดยตรง
เมื่อขึ้นมาถึงขึ้นบนมีกลองเต็มไปหมด
ตอนที่มานั้นมีคนกำลังตีกลองอยู่ด้วย เห็นว่าเป็นการซ้อมโดยไม่มีกำหนดเวลาแน่นอน ถ้ามาตรงจังหวะก็จะได้เห็น ถ้าเป็นเมื่อก่อนจะมีการจัดแสดงซ้อมตีกลองให้คนได้เห็นทุกชั่วโมง แต่เดี๋ยวนี้เปลี่ยนเป็นไม่มีกำหนดแน่นอน
นอกจากนี้ก็จัดแสดงพวกอุปกรณ์ต่างๆที่ใช้ในการระบุเวลาในสมัยก่อน คนที่นี่จำเป็นจะต้องรู้เวลาที่แน่ชัดเพื่อจะตีกลองให้ตรงเวลา
นาฬิกาน้ำโบราณของจีนที่เรียกว่าเค่อโล่ว (刻漏) ทำงานโดยใส่น้ำลงในถังที่มีเจาะรูให้น้ำไหลออกได้ น้ำจะไหลออกจากรูไปเรื่อยๆตามเวลา สามารถดูระดับน้ำเพื่อบอกว่าเวลาผ่านไปนานแค่ไหนได้
สามารถเดินออกมาที่ระเบียงได้ ระเบียงทางนี้หันไปทางทิศใต้
มองออกไปเห็นใจกลางเมืองทางทิศใต้
ตรงนั้นเป็นสวนสาธารณะจิ่งซาน (景山公园) ตั้งเด่นอยู่ใจกลาง https://phyblas.hinaboshi.com/20120527
เจดีย์ขาวของสวนสาธารณะเป๋ย์ไห่ (北海公园) https://phyblas.hinaboshi.com/20111203
มองไปทางขวาเป็นทิศตะวันตก เห็นตัวเมืองและภูเขาเบื้องหลัง
สามารถมองเห็นหอคอยโทรทัศน์กลาง (中央电视塔) ที่เพิ่งไปมาวันก่อนได้ https://phyblas.hinaboshi.com/20150612
ตึกแถวซีจื๋อเหมิน (西直门) และสถานีเหนือปักกิ่ง (北京北站)
มองไปทางซ้ายเป็นทิศตะวันออก
หมดแค่นี้ ได้เวลาเดินลงไปจากหอกลอง
มองไปยังหอระฆังซึ่งอยู่ทางทิศเหนือ
เดินผ่านเข้าไป
ที่ตรวจตั๋ว
บันไดทางตรงขึ้นไป
เมื่อขึ้นมาถึงก็พบว่าบริเวณระฆังกำลังซ่อมอยู่ แต่ก็สามารถเห็นระฆังได้ตามปกติแม้ว่าอาจจะยังดูไม่ค่อยเรียบร้อยนัก ระฆังที่เห็นนี้คือระฆังโบราณที่ใหญ่ที่สุดในจีน สูง ๗.๐๒ เมตร เส้นผ่านศูนย์กลางที่ฐาน ๓.๔ เมตร ถูกเรียกว่าราชาแห่งระฆังโบราณ (古钟之王, กู่จงจือหวาง) ถูกสร้างในช่วงรัชสมัยของจักรพรรดิหย่งเล่อ (永乐, ปี 1403 - 1424)
มองออกไปนอกระเบียงทางทิศใต้ เห็นหอกลองที่เพิ่งเดินขึ้นไปชมมาเมื่อครู่
ภายในหอระฆังก็มีอยู่แค่นี้ ไม่ได้มีส่วนจัดแสดงอะไรเหมือนอย่างหอกลอง แค่ขึ้นมาเพื่อดูระฆังขนาดใหญ่เท่านั้น
ทั้งหอกลองและหอระฆังเดินทั้งหมดรวมแล้วใช้เวลาแค่ครึ่งชั่วโมงเท่านั้น ไม่ได้กินเวลาสักเท่าไหร่นักในการชม หากใครมาเที่ยวสือช่าไห่ก็อาจจะแวะมาเที่ยวที่นี่ด้วยได้
นอกจากนี้แล้วไม่ไกลจากที่นี่มากนักยังมีสถานที่น่าสนใจอีกแห่งที่หากใครสนใจประวัติศาสตร์ก็อาจลองแวะไปได้ อยู่ห่างจากที่นี่ไปทางตะวันออกเฉียงใต้อีกหน่อย นั่นคือศาลเจ้าเหวินเทียนเสียง (文天祥祠) ซึ่งเป็นสถานที่ระลึกถึงเหวินเทียนเสียง วีรบุรุษแห่งราชวงศ์ซ่งใต้ เราเดินต่อเพื่อไปชมที่นั่นต่อ https://phyblas.hinaboshi.com/20150620
ใจกลางเมืองสมัยก่อนในจีนมักจะประกอบไปด้วยหอระฆัง (钟楼) และหอกลอง (鼓楼) ซึ่งมีหน้าที่เอาไว้ใช้บอกเวลา โดยในตอนเช้าจะมีการตีระฆัง และตอนเย็นจะมีการตีกลอง ดังนั้นจึงมีคำพูดที่ว่าเฉินจงมู่กู่ (晨钟暮鼓) หมายถึงรุ่งสางระฆังพลบค่ำกลอง
นอกจากนี้ตามวัดหรือวังก็มักมีหอระฆังและหอกลองขนาดเล็กอยู่ด้วยซึ่งนอกจากจะใช้บอกเวลาแล้วก็ยังใช้ในการประกอบพิธิต่างๆด้วย ดังที่พบได้ในหลายๆวัดที่เคยไปเยือนมาแล้ว
หอกลองและหอระฆังในปักกิ่งเริ่มแรกสร้างขึ้นเมื่อปี 1272 ต้นยุคราชวงศ์หยวน (元朝, ปี 1271 - 1368) เป็นศูนย์กลางในการบอกเวลามาโดยตลอดตั้งแต่ยุคราชวงศ์หยวนมาจนถึงราชวงศ์ชิง
อย่างไรก็ตามหลังจากที่สร้างเสร็จตอนแรกสุดก็มีการพังเสียหายจนต้องสร้างใหม่หลายครั้ง หอกลองที่เห็นในปัจจุบันถูกสร้างขึ้นในปี 1539 ยุคราชวงศ์หมิง (明朝, ปี 1368 - 1644) ส่วนหอระฆังสร้างในปี 1745 ยุคราชวงศ์ชิง (清朝, ปี 1644 - 1912)
หอกลองสูง ๔๖.๗ เมตร หอระฆังสูง ๔๗.๙ เมตร ภายในหอกลองมีกลอง ภายในหอระฆังแขวนระฆัง หอระฆังตั้งอยู่ทางเหนือ หอกลองตั้งอยู่ทางใต้
การจัดวางแบบนี้ไม่ได้เป็นเรื่องปกตินักเพราะในเมืองส่านใหญ่แล้วจะวางหอกลองไว้ทางตะวันตก หอระฆังไว้ตะวันออก นอกจากนี้แล้วก็ยังมีหอกลองและหอระฆังของบางเมืองตั้งอยู่ร่วมกันในอาคารเดียวกัน เช่นที่เทียนจิน https://phyblas.hinaboshi.com/20111214
หากดูแผนที่จะเห็นว่าหอกลองปักกิ่งไม่ได้ตั้งอยู่ใจกลางเมืองแต่ค่อนไปทางเหนือหน่อย นั่นเป็นเพราะผังเมืองสมัยราชวงศ์หยวนนั้นใจกลางเมืองค่อนไปทางเหนือของปัจจุบันซึ่งมีใจกลางอยู่ที่หอระฆังและหอกลอง แต่ในยุคราชวงศ์หมิงจึงมีการย้ายใจกลางเมืองลงมาทางใต้ โดยหอระฆังและหอกลองยังอยู่ที่เดิม
เนื่องจากตั้งอยู่ใกล้ใจกลางเมืองและใกล้ย่านโบราณชื่อดังอย่างสือช่าไห่ (什刹海) ทำให้เป็นสถานที่เที่ยวหนึ่งที่ผู้คนนิยมแวะเวียนมาเที่ยว
หอกลองและหอระฆังตั้งอยู่ใกล้รถไฟฟ้าสถานีสือช่าไห่ (什刹海站) ถ้านั่งรถไฟฟ้ามาพอเดินออกมาก็จะเห็นหอกลองตั้งเด่นอยู่แต่ไกล เราเคยมาที่นี่หลายครั้งเพื่อเดินเล่นในสือช่าไห่แต่ก็ไม่ได้แวะเข้าไปในหอกลองสักที ครั้งนี้มาเพื่อชมหอกลองและหอระฆังโดยเฉพาะ ไม่ได้แวะสือช่าไห่
ภาพหอกลองจากฝั่งตรงข้ามถนน
ตอนที่มาในครั้งนี้พบว่าระหว่างทางเข้าไปยังหอกลองกำลังก่อสร้างอยู่ทำให้เดินลำบาก ตอนแรกก็แอบกลัวว่าหอกลองปิดหรือเปล่าแต่ก็ไม่ปิด แค่มีการซ่อมทางเฉยๆ อย่างไรก็ตามตอนที่ซื้อตั๋วคนขายเขาก็บอกว่าหอระฆังกำลังซ่อมแซมอยู่อาจทำให้เกิดความไม่สะดวกในการชม
เริ่มจากชมหอกลองก่อน ตรงนี้คือด้านหน้าหอกลอง ช่องขายตั๋วอยู่ตรงนี้ ตั๋วเข้าชมหอกลองและหอระฆังราคา ๒๐ หยวนทั้งคู่ แต่ถ้าซื้อพร้อมกันรวมเป็นใบเดียวเพื่อชมทั้งสองที่ก็จะราคา ๓๐
แผ่นป้ายแนะนำหอกลอง
ทางเข้าไปยังลานหน้าหอกลอง การเดินเข้าไปต้องผ่านจุดตรวจกระเป๋า
บริเวณด้านหน้าหอกลอง
ช่องตรวจตั๋วเพื่อขึ้น
บันไดทางขึ้นนี้ตรงขึ้นไปยังด้านบนโดยตรง
เมื่อขึ้นมาถึงขึ้นบนมีกลองเต็มไปหมด
ตอนที่มานั้นมีคนกำลังตีกลองอยู่ด้วย เห็นว่าเป็นการซ้อมโดยไม่มีกำหนดเวลาแน่นอน ถ้ามาตรงจังหวะก็จะได้เห็น ถ้าเป็นเมื่อก่อนจะมีการจัดแสดงซ้อมตีกลองให้คนได้เห็นทุกชั่วโมง แต่เดี๋ยวนี้เปลี่ยนเป็นไม่มีกำหนดแน่นอน
นอกจากนี้ก็จัดแสดงพวกอุปกรณ์ต่างๆที่ใช้ในการระบุเวลาในสมัยก่อน คนที่นี่จำเป็นจะต้องรู้เวลาที่แน่ชัดเพื่อจะตีกลองให้ตรงเวลา
นาฬิกาน้ำโบราณของจีนที่เรียกว่าเค่อโล่ว (刻漏) ทำงานโดยใส่น้ำลงในถังที่มีเจาะรูให้น้ำไหลออกได้ น้ำจะไหลออกจากรูไปเรื่อยๆตามเวลา สามารถดูระดับน้ำเพื่อบอกว่าเวลาผ่านไปนานแค่ไหนได้
สามารถเดินออกมาที่ระเบียงได้ ระเบียงทางนี้หันไปทางทิศใต้
มองออกไปเห็นใจกลางเมืองทางทิศใต้
ตรงนั้นเป็นสวนสาธารณะจิ่งซาน (景山公园) ตั้งเด่นอยู่ใจกลาง https://phyblas.hinaboshi.com/20120527
เจดีย์ขาวของสวนสาธารณะเป๋ย์ไห่ (北海公园) https://phyblas.hinaboshi.com/20111203
มองไปทางขวาเป็นทิศตะวันตก เห็นตัวเมืองและภูเขาเบื้องหลัง
สามารถมองเห็นหอคอยโทรทัศน์กลาง (中央电视塔) ที่เพิ่งไปมาวันก่อนได้ https://phyblas.hinaboshi.com/20150612
ตึกแถวซีจื๋อเหมิน (西直门) และสถานีเหนือปักกิ่ง (北京北站)
มองไปทางซ้ายเป็นทิศตะวันออก
หมดแค่นี้ ได้เวลาเดินลงไปจากหอกลอง
มองไปยังหอระฆังซึ่งอยู่ทางทิศเหนือ
เดินผ่านเข้าไป
ที่ตรวจตั๋ว
บันไดทางตรงขึ้นไป
เมื่อขึ้นมาถึงก็พบว่าบริเวณระฆังกำลังซ่อมอยู่ แต่ก็สามารถเห็นระฆังได้ตามปกติแม้ว่าอาจจะยังดูไม่ค่อยเรียบร้อยนัก ระฆังที่เห็นนี้คือระฆังโบราณที่ใหญ่ที่สุดในจีน สูง ๗.๐๒ เมตร เส้นผ่านศูนย์กลางที่ฐาน ๓.๔ เมตร ถูกเรียกว่าราชาแห่งระฆังโบราณ (古钟之王, กู่จงจือหวาง) ถูกสร้างในช่วงรัชสมัยของจักรพรรดิหย่งเล่อ (永乐, ปี 1403 - 1424)
มองออกไปนอกระเบียงทางทิศใต้ เห็นหอกลองที่เพิ่งเดินขึ้นไปชมมาเมื่อครู่
ภายในหอระฆังก็มีอยู่แค่นี้ ไม่ได้มีส่วนจัดแสดงอะไรเหมือนอย่างหอกลอง แค่ขึ้นมาเพื่อดูระฆังขนาดใหญ่เท่านั้น
ทั้งหอกลองและหอระฆังเดินทั้งหมดรวมแล้วใช้เวลาแค่ครึ่งชั่วโมงเท่านั้น ไม่ได้กินเวลาสักเท่าไหร่นักในการชม หากใครมาเที่ยวสือช่าไห่ก็อาจจะแวะมาเที่ยวที่นี่ด้วยได้
นอกจากนี้แล้วไม่ไกลจากที่นี่มากนักยังมีสถานที่น่าสนใจอีกแห่งที่หากใครสนใจประวัติศาสตร์ก็อาจลองแวะไปได้ อยู่ห่างจากที่นี่ไปทางตะวันออกเฉียงใต้อีกหน่อย นั่นคือศาลเจ้าเหวินเทียนเสียง (文天祥祠) ซึ่งเป็นสถานที่ระลึกถึงเหวินเทียนเสียง วีรบุรุษแห่งราชวงศ์ซ่งใต้ เราเดินต่อเพื่อไปชมที่นั่นต่อ https://phyblas.hinaboshi.com/20150620