φυβλαςのβλογ
บล็อกของ phyblas



ภาษามองโกลเบื้องต้น บทที่ ๕๒: คำกริยารูปถูกกระทำ
เขียนเมื่อ 2022/03/19 11:22
แก้ไขล่าสุด 2022/09/04 09:12
ต่อจาก บทที่ ๕๑

ในบทนี้จะพูดถึงการทำกริยาเป็นรูปถูกกระทำ

การทำกริยาให้เป็นรูปถูกกระทำนั้นโดยทั่วไปทำได้โดยเติม гд แทรกลงไประหว่างส่วนรากและส่วนหางของกริยา เช่น

идэхอิเดฮ์
= กิน
идэгдэхอิเด็กเดฮ์
= ถูกกิน
баривчлахบาริวช์ลาฮ์
= จับตัว
баривчлагдахบาริวช์ลักดาฮ์
= ถูกจับตัว
агуулахอาโกลาฮ์
= ใส่รวม
агуулагдахอาโกลักดาฮ์
= ถูกรวมอยู่
танихทานิฮ์
= รู้จัก
танигдахทานิกดาฮ์
= เป็นที่รู้จัก
хавчихเฮาชิฮ์
= ขนาบ
хавчигдахเฮาชิกดาฮ์
= โดนขนาบ
суллахซลลาฮ์
= ปล่อยตัว
суллагдахซลลักดาฮ์
= ได้รับการปล่อยตัว
байгуулахไบโกลาฮ์
= จัดขึ้น
байгуулагдахไบโกลักดาฮ์
= ถูกจัดขึ้น
үрэхอุเรฮ์
= ใช้
үрэгдэхอุเร็กเดฮ์
= ถูกใช้
хэвлэхเฮ็วเลฮ์
= ตีพิมพ์
хэвлэгдэхเฮ็วเล็กเดฮ์
= ถูกตีพิมพ์
нээхเนฮ์
= เปิด
нээгдэхเนกเดฮ์
= ถูกเปิด
өөрчлөхโอร์ชโลฮ์
= ปรับเปลี่ยน
өөрчлөгдөхโอร์ชลกโดฮ์
= ถูกปรับเปลี่ยน
сайшаахไซชาฮ์
= ชม
сайшаагдахไซชากดาฮ์
= ถูกชม

ตัวอย่างประโยค เทียบระหว่างการเขียนแบบถูกกระทำกับแบบสกรรม

төмөр зэвэнд идэгдэхโทโมร์ เซเว็น ดิเด็กเดฮ์
= เหล็กถูกสนิมกิน

зэв төмрийг идэхเซ็ว ทมรี กิเดฮ์
= สนิมกินเหล็ก
төмөрโทโมร์ = เหล็ก зэвเซ็ว = สนิม
хулгайч цагдаад баривчлагдахฮลไกช์ ชักดาด บาริวช์ลักดาฮ์
= ขโมยถูกตำรวจจับ

цагдаа хулгайчийг баривчилахชักดา ฮลไกชีก บาริวชิลาฮ์
= ตำรวจจับขโมย
хулгайчฮลไกช์ = หัวขโมย цагдааชักดา = ตำรวจ
давс шөлөнд агуулагдахเดาส์ โชลน ดาโกลักดาฮ์
= เกลือถูกใส่ในซุป

шөл давсыг агуулахชล เดาซี กาโกลาฮ์
= ซุปมีใส่เกลือ
давсเดาส์ = เกลือ шөлชล = ซุป
тэр дуучин олон хүнд танигдахเทร์ โดชิ นอล็อง ฮุนด์ ทานิกดาฮ์
= นักร้องคนนั้นเป็นที่รู้จักจากคนจำนวนมาก

олон хүн тэр дуучныг танихออล็อง ฮุน เทร์ โดชนีก ทานิฮ์
= คนจำนวนมากรู้จักนักร้องคนนั้น
дуучинโดชิง = นักร้อง олонออล็อง = จำนวนมาก
монгол хоёр том гүрэнд хавчигдахม็องก็อล ฮอยอร์ ท็อม กุเร็นด์ เฮาชิกดาฮ์
= มองโกเลียถูกสองประเทศขนาดใหญ่ขนาบ

хоёр том гүрэн монголыг хавчихฮอยอร์ ท็อม กุเร็ม ม็องกอลีก เฮาชิฮ์
= สองประเทศใหญ่ขนาบมองโกเลีย
 гүрэнกุเร็ง = ประเทศ (มหาอำนาจ)

นอกจากนี้แล้วรูปให้กระทำยังถูกใช้ในความหมายรูปถูกกระทำด้วย

оюутан багшид загнуулахออโยทัม บักชิด ซักโนลาฮ์
= นักเรียนถูกครูด่า

การใช้แบบนี้อาจทำให้สับสนกับรูปให้กระทำจริงๆได้ แต่ในที่นี้คุณครู багш ผันเป็น багшид คือเป็นรูปเป้าหมาย ซึ่งต่างจากกรณีเป็นรูปให้กระทำซึ่งจะเป็น багшаар ซึ่งเป็นรูปวิธีการ

ถ้าจะใช้ในความหมายรูปวิธีการก็จะเป็นแบบนี้

оюутан багшаар загнуулах
= นักเรียนให้ครูด่า

ประโยคสนิมกินเหล็กกับตำรวจจับโจรที่ยกมาแล้วนั้นก็สามารถเขียนใหม่ได้แบบนี้

төмөр зэвэнд идүүлахโทโมร์ เซเว็น ดิดูลาฮ์
= เหล็กถูกสนิมกิน
хулгайч цагдаад баривчлуулахฮลไกช์ ชักดาด บาริวช์โลลาฮ์
= โจรถูกตำรวจจับ

บางทีการใช้รูปให้กระทำแทนรูปถูกกระทำนี้ก็ใช้ได้กว้างกว่าด้วย เช่นลองดูประโยคนี้

шүүмжлэгч тэр зураачийнชูมจ์เล็กช์ เทร์ โซราชีม бүтээлийг сайшаасанบุเทลีก ไซชาซัง.
= นักวิจารณ์ชื่นชมภาพวาดของจิตรกรคนนั้น
 шүүмжлэгчชูมจ์เล็กช์ = นักวิจารณ์  зураачโซราช = จิตรกร

ถ้าจะลองเปลี่ยนเป็นรูปถูกกระทำละก็อาจได้เป็น

тэр зураачเทร์ โซราช шүүмжлэгчид бүтээлийг сайшаалгасанชูมจ์เล็กชิด บุเทลีก ไซชาลก์ซัง.
= จิตรกรคนนั้นถูกนักวิจารณ์ชื่นชมภาพวาด

แต่จะไม่ใช้
тэр зураач шүүмжлэгчид бүтээлийг сайшаагдсан

แต่ถ้าปรับประโยคเป็นแบบนี้ละก็สามารถใช้ได้ทั้ง ๒ แบบ

тэр зураачийн бүтээлเทร์ โซราชีม บุเทล шүүмжлэгчид сайшаагдсанชูมจ์เล็กชินด์ ไซชากด์ซัง.
тэр зураачийн бүтээлเทร์ โซราชีม บุเทล шүүмжлэгчид сайшаалгасанชูมจ์เล็กชินด์ ไซชาลก์ซัง.
= ภาพวาดของจิตรกรคนนั้นถูกนักวิจารณ์ชื่นชม



ศัพท์บางคำก็ถือเป็นรูปถูกกระทำของคำอื่นที่ใช้อยู่เป็นปกติ เช่น

харахฮาราฮ์
= มอง
харагдахฮารักดาฮ์
= ถูกมองเห็น
сонсохซ็อนซอฮ์
= ฟัง
сонсогдохซ็อนซ็อกดอฮ์
= ถูกได้ยิน
таалахทาลาฮ์
= ถูกใจ
таалагдахทาลักดาฮ์
= เป็นที่ถูกใจ
санахซานาฮ์
= คิด, จำ
санагдахซานักดาฮ์
= ถูกคิด, ถูกจำ
ялахยาลาฮ์
= โค่นล้ม
ялагдахยาลักดาฮ์
= พ่ายแพ้
олохออลอฮ์
= ได้มา
олдохอ็อลดอฮ์
= ถูกเจอ

ตัวอย่างประโยค

уул надад харагдахโอล นาดัด ฮารักดาฮ์
= ภูเขาถูกฉันมองเห็น = ฉันมองเห็นภูเขา
хөгжим надад сонсогдохฮกชิม นาดัด ซ็อนซ็อกดอฮ์
= ดนตรีถูกฉันได้ยิน = ฉันได้ยินเสียงดนตรี
бэлэг надад таалагдахเบเล็ก นาดัด ทาลักดาฮ์
= ของขวัญเป็นที่ถูกใจของฉัน = ฉันถูกใจของขวัญ
хөгжимฮกจิม = ดนตรี бэлэгเบเล็ก = ของขวัญ
кино надад сайхан санагдахคินอ นาดัด ไซฮัน ซานักดาฮ์
= หนังถูกฉันคิดว่าเยี่ยม = ฉันว่าหนังนี้เยี่ยม
сөрөг хүчин эрх баригч намд ялагдахโซรก ฮุชิ เนร์ฮ บาริกช์ นัมด์ ยาลักดาฮ์
= พรรคฝ่ายค้านแพ้พรรครัฐบาล
нөгөө ном надад олдохนอกอ น็อม นาดา ด็อลดอฮ์
= หนังสือเล่มนั้นถูกฉันพบ = ฉันได้หนังสือเล่มนี้





-----------------------------------------

囧囧囧囧囧囧囧囧囧囧囧囧囧囧囧囧囧囧囧囧囧囧囧囧囧

ดูสถิติของหน้านี้

หมวดหมู่

-- ภาษาศาสตร์ >> เรียนภาษา
-- ภาษาศาสตร์ >> ภาษามองโกล

ไม่อนุญาตให้นำเนื้อหาของบทความไปลงที่อื่นโดยไม่ได้ขออนุญาตโดยเด็ดขาด หากต้องการนำบางส่วนไปลงสามารถทำได้โดยต้องไม่ใช่การก๊อปแปะแต่ให้เปลี่ยนคำพูดเป็นของตัวเอง หรือไม่ก็เขียนในลักษณะการยกข้อความอ้างอิง และไม่ว่ากรณีไหนก็ตาม ต้องให้เครดิตพร้อมใส่ลิงก์ของทุกบทความที่มีการใช้เนื้อหาเสมอ

สารบัญ

รวมคำแปลวลีเด็ดจากญี่ปุ่น
มอดูลต่างๆ
-- numpy
-- matplotlib

-- pandas
-- manim
-- opencv
-- pyqt
-- pytorch
การเรียนรู้ของเครื่อง
-- โครงข่าย
     ประสาทเทียม
ภาษา javascript
ภาษา mongol
ภาษาศาสตร์
maya
ความน่าจะเป็น
บันทึกในญี่ปุ่น
บันทึกในจีน
-- บันทึกในปักกิ่ง
-- บันทึกในฮ่องกง
-- บันทึกในมาเก๊า
บันทึกในไต้หวัน
บันทึกในยุโรปเหนือ
บันทึกในประเทศอื่นๆ
qiita
บทความอื่นๆ

บทความแบ่งตามหมวด



ติดตามอัปเดตของบล็อกได้ที่แฟนเพจ

  ค้นหาบทความ

  บทความแนะนำ

ตัวอักษรกรีกและเปรียบเทียบการใช้งานในภาษากรีกโบราณและกรีกสมัยใหม่
ที่มาของอักษรไทยและความเกี่ยวพันกับอักษรอื่นๆในตระกูลอักษรพราหมี
การสร้างแบบจำลองสามมิติเป็นไฟล์ .obj วิธีการอย่างง่ายที่ไม่ว่าใครก็ลองทำได้ทันที
รวมรายชื่อนักร้องเพลงกวางตุ้ง
ภาษาจีนแบ่งเป็นสำเนียงอะไรบ้าง มีความแตกต่างกันมากแค่ไหน
ทำความเข้าใจระบอบประชาธิปไตยจากประวัติศาสตร์ความเป็นมา
เรียนรู้วิธีการใช้ regular expression (regex)
การใช้ unix shell เบื้องต้น ใน linux และ mac
g ในภาษาญี่ปุ่นออกเสียง "ก" หรือ "ง" กันแน่
ทำความรู้จักกับปัญญาประดิษฐ์และการเรียนรู้ของเครื่อง
ค้นพบระบบดาวเคราะห์ ๘ ดวง เบื้องหลังความสำเร็จคือปัญญาประดิษฐ์ (AI)
หอดูดาวโบราณปักกิ่ง ตอนที่ ๑: แท่นสังเกตการณ์และสวนดอกไม้
พิพิธภัณฑ์สถาปัตยกรรมโบราณปักกิ่ง
เที่ยวเมืองตานตง ล่องเรือในน่านน้ำเกาหลีเหนือ
ตระเวนเที่ยวตามรอยฉากของอนิเมะในญี่ปุ่น
เที่ยวชมหอดูดาวที่ฐานสังเกตการณ์ซิงหลง
ทำไมจึงไม่ควรเขียนวรรณยุกต์เวลาทับศัพท์ภาษาต่างประเทศ

บทความแต่ละเดือน

2024年

1月 2月 3月 4月
5月 6月 7月 8月
9月 10月 11月 12月

2023年

1月 2月 3月 4月
5月 6月 7月 8月
9月 10月 11月 12月

2022年

1月 2月 3月 4月
5月 6月 7月 8月
9月 10月 11月 12月

2021年

1月 2月 3月 4月
5月 6月 7月 8月
9月 10月 11月 12月

2020年

1月 2月 3月 4月
5月 6月 7月 8月
9月 10月 11月 12月

ค้นบทความเก่ากว่านั้น

ไทย

日本語

中文