บทที่ 1 โครงสร้างประโยคพื้นฐาน (基本文型)
ในภาษาจีนมีรูปประโยคพื้นฐานที่คล้ายกับภาษาไทยมาก โดยประกอบด้วยภาคประธาน ตามด้วยภาคแสดง ซึ่งอาจเป็นคำกริยาหรือคำคุณศัพท์ และกรรมจะอยู่หลังคำกริยา
สำหรับรูปประโยคพื้นฐานในบทนี้จะมีดังนี้
1. ประธาน+กริยา (บอกเล่า)
2. ประธาน+กริยา (ปฏิเสธ)
3. ประธาน+คำคุณศัพท์ (บอกเล่า)
4. ประธาน+คำคุณศัพท์ (ปฏิเสธ)
5. ประธาน+กริยา+กรรม/เป้าหมาย (บอกเล่า)
6. ประธาน+กริยา+กรรม/เป้าหมาย (ปฏิเสธ)
7. ประธาน+กริยา+กรรมรอง+กรรมตรง
8. คำถามโดยใช้ 吗 (嗎)
9. คำถามโดยใช้คำซ้ำ
10. คำถามให้เลือก
1. ประธาน+กริยา (บอกเล่า)
我去。
Wo3 qu4
私は行きます。
ฉันไป
我买 。
我買。
Wo3 mai3
私は買います。
ฉันซื้อ
2. ประธาน+กริยา (ปฏิเสธ)
เติม 不 ลงไปหน้าคำกริยา
我不去。
Wo3 bu2 qu4
私は行きません。
ฉันไม่ไป
我不买。
我不買。
Wo3 bu4 mai3
私は買いません。
ฉันไม่ซื้อ
*สังเกตว่า คำว่า 不 เมื่ออยู่หน้าเสียงวรรณยุกต์ 1,2,3 จะออกเสียง bu4 แต่ถ้าอยู่หน้าวรรณยุกต์ 4 จะออกเสียง bu2 แทน
3. ประธาน+คำคุณศัพท์ (บอกเล่า)
สำหรับรูปประโยคที่ภาคแสดงเป็นคำคุณศัพท์ โดยปกติจะมีคำวิเศษณ์ขยายอยู่ด้วย
รูปประโยคจะเป็น
ประธาน+คำวิเศษณ์+คำคุณศัพท์
今天很热。
今天很熱。
Jin1tian1 hen3 re4
今日は（とても）暑いです。
วันนี้ร้อนมาก
今天非常冷。
Jin1tian1 fei1chang2 leng3
今日は非常に寒いです。
วันนี้หนาวมากๆ
คำวิเศษณ์ 很 และ 非常 นั้นเป็นคำขยายแสดงให้เห็นว่ามาก ซึ่งอาจจะไม่จำเป็นต้องมีก็ได้
4. ประธาน+คำคุณศัพท์ (ปฏิเสธ)
เติม 不 ลงไปหน้าคำคุณศัพท์
夏天非常热。
夏天非常熱。
Xia4tian1 fei1chang2 leng3
夏は非常に暑いです。
ฤดูร้อนร้อนมากๆ
春天不热。
春天不熱。
Chun1tian1 bu2 re4
春は暑くありません。
ฤดูใบไม้ผลิไม่ร้อน
5. ประธาน+กริยา+กรรม/เป้าหมาย (บอกเล่า)
我看电视。
我看電視。
Wo3 kan4 dian4shi4
私はテレビを見ます。
ฉันดูโทรทัศน์
我去学校。
我去學校。
Wo3 qu4 xue2xiao4
私は学校へ行きます。
ฉันไปโรงเรียน
*นี่เป็นข้อที่ภาษาไทยกับจีนเหมือนกัน แต่ภาษาญี่ปุ่นจะต่างออกไปตรงที่กริยาจะอยู่หลังสุด
6. ประธาน+กริยา+กรรม/เป้าหมาย (ปฏิเสธ)
เติม 不 ลงไปหน้าคำกริยา
我买书。
我買書。
Wo3 mai3 shu1
私は本を買います
ฉันซื้อหนังสือ
我不买书。
我不買書。
Wo3 bu4 mai3 shu1
私は本を買いません。
ฉันไม่ซื้อหนังสือ
7. ประธาน+กริยา+กรรมรอง+กรรมตรง
我给她礼物。
我給她禮物。
Wo3 gei3 ta1 li3wu4
私は彼女にプレゼントをあげます。
ฉันให้ของขวัญเขา
我教他日语。
我教他日語。
Wo3 jiao1 ta1 Ri4yu3
私は彼女に日本語を教えます。
ฉันสอนภาษาญี่ปุ่นให้เขา
*ข้อสังเกต กรรมรองจะมาก่อนกรรมตรง ซึ่งจะต่างจากภาษาไทยส่วนใหญ่
7.1 送 = ส่งให้, มอบให้
我送他日本点心。
我送他日本點心。
Wo3 song4 ta1 Ri4ben3 dian3xin5
私は彼に日本のお菓子を贈ります。
ฉันให้ขนมญี่ปุ่นกับเขา
7.2 给 (給) = ให้
她给儿子蓝鞋。
她給兒子藍鞋。
Ta1 gei3 er2zi5 lan2xie2
彼女は息子に青い靴をあげます。
เขาให้รองเท้าสีน้ำเงินลูกชาย
7.3 教 = สอน
老师教我们数学。
老師教我們數學。
Lao3shi1 jiao1 wo3men5 shu4xue2
先生は私たちに数学を教えます。
ครูสอนคณิตศาสตร์ให้พวกเรา
7.4 借 = ขอยืม
我借他中日词典。
我借他中日詞典。
Wo3 jie4 ta1 Zhong1-Ri4 ci2dian3
私は彼に中日辞典を借ります。
ฉันขอยืมพจนานุกรมจีน-ญี่ปุ่นจากเขา
7.5 问 (問) = ถาม
我问他房间号码。
我問他房間號碼。
Wo3 wen4 ta1 fang2jian1 hao4ma3
私は彼に部屋番号を尋ねます。
ฉันถามหมายเลขห้องจากเขา
7.6 告诉 (告訴) = บอกให้รู้
我告诉你他的消息。
我告訴你他的消息。
Wo3 gao4su5 ni3 ta1 de5 xiao1xi5
私はあなたに彼の消息を知らせます。
ฉันบอกข่าวคราวของเขาให้เธอรู้
*的 ใช้แสดงความเป็นเจ้าของ
8. คำถามโดยใช้ 吗 (嗎)
他来吗?
他來嗎?
Ta1 lai2 ma5?
彼は来ますか。
เขามามั้ย?
他吃饺子吗?
他吃餃子嗎?
Ta1 chi1 jiao3zi5 ma5?
彼はギョーザを食べますか。
เขาทานเกี๊ยวซ่ามั้ย?
9. คำถามโดยใช้คำซ้ำ
ประธาน+กริยา+不+กริยา ?
她来不来?
她來不來?
Ta1 lai2 bu5 lai2?
彼女は来ますか（来ませんか）。
เขามาหรือเปล่า?
她吃不吃水果?
Ta1 chi1 bu5 chi1 shui3guo3?
彼女は果物を食べますか（食べませんか）。
เขาทานผลไม้หรือเปล่า?
*ระวังว่า กรรมจะยังคงต้องอยู่หลังสุด ซึ่งต่างจากภาษาไทย
*จะสังเกตได้ว่า 不 เมื่อใช้ในกรณีนี้จะเป็นเสียง bu5
10. คำถามให้เลือก
ประธาน+กริยา+กรรม/เป้าหมาย+还是+กริยา+กรรม/เป้าหมาย ?
你喝咖啡还是吃苹果?
你喝咖啡還是吃蘋果?
Ni3 he1 ka1fei1 hai2shi5 chi1 ping2guo3?
あなたはコーヒーを飲みますか、それともりんごを食べますか。
เธอดื่มกาแฟหรือว่าทานแอปเปิล?
รวมศัพท์ทั้งหมดที่เจอในบทนี้
我 wo3 = ฉัน
去 qu4 = ไป
买 (買) mai3 = ซื้อ
今天 jin1tian1 = วันนี้
很 hen3 = มาก
热 (熱) re4 = ร้อน
非常 fei1chang2 = มากเป็นพิเศษ
冷 leng3 = หนาว
夏天 Xia4tian1 = ฤดูร้อน
春天 chun1tian1 = ฤดูหนาว
看 kan4 = ดู, ดูแล
电视 (電視) dian4shi4 = โทรทัศน์
学校 (學校) xue2xiao4 = โรงเรียน
书 (書) shu1 = หนังสือ
给 (給) gei3 = ให้
她 ta1 = เขา(ผู้หญิง)
礼物 (禮物) li3wu4 = ของขวัญ
他 ta1 = เขา (ผู้ชาย)
教 jiao1 = สอน
日语(日語) Ri4yu3 = ภาษาญี่ปุ่น
送 song4 = ส่งให้, มอบให้
老师 (老師) lao3shi1 = ครู
我们 (我們) wo3men5 = พวกเรา
数学 (數學) shu4xue2 = คณิตศาสตร์
日本 Ri4ben3 = ประเทศญี่ปุ่น
点心 (點心) dian3xin5 = ขนม, ติ่มซำ (อ่านว่าติ๊มซั้มในภาษากวางตุ้ง)
儿子 (兒子) er2zi5 = ลูกชาย
蓝 (藍) lan2 = สีน้ำเงิน
鞋 xie2 = รองเท้า
借 jie4 = ขอยืม
词典 (詞典) ci2dian3 = พจนานุกรม
问 (問) wen4 = ถาม
房间 (房間) fang2jian1 = ห้อง
号码 (號碼) hao4ma3 = หมายเลข
告诉 (告訴) gao4su5 = บอกให้รู้
消息 xiao1xi5 = ข่าวคราว
你 ni3 = เธอ, นาย
来 (來) lai2 = มา
吃 chi1 = ทาน
饺子 (餃子) jiao3zi5 = เกี๊ยวซ่า
水果 shui3guo3 = ผลไม้
喝 he1 = ดื่ม
咖啡 ka1fei1 = กาแฟ
苹果 (蘋果) ping2guo3 = แอปเปิล