φυβλαςのβλογ
บล็อกของ phyblas



ภาษามองโกลเบื้องต้น บทที่ ๒๒: การผันและใช้คำนามรูปวิธีการ
เขียนเมื่อ 2022/03/12 19:28
แก้ไขล่าสุด 2022/09/04 20:53
ต่อจาก บทที่ ๒๑

บทนี้จะพูดการผันคำนามอีกรูปหนึ่ง คือรูปที่ใช้บอกว่าคำนั้นทำหน้าที่เป็นเครื่องมือหรือเป็นวิธีการของกริยานั้น ในที่นี้จะเรียกว่า "รูปวิธีการ"



การผันคำนามรูปวิธีการและเทียบกับรูปที่มา

โดยทั่วไปแล้วการผันรูปวิธีการจะคล้ายกับรูปที่มาซึ่งเขียนถึงไปในบทที่ ๑๙ แค่เปลี่ยนจาก с เป็น р เท่านั้น ดังนั้นในที่นี้จะขอแสดงทั้ง ๒ รูปเทียบไปพร้อมกันเลย

  รูปพจนานุกรม รูปที่มา รูปวิธีการ
มีด хутгаฮทก์ хутгаас хутгаар
สกี цанаชัน цанаас цанаар
ล้าน саяซาอี саяас саяар
ร่างกาย биеบี биеэс биеэр
ดินสอ харандааฮารันดา харандаагаас харандаагаар
ทะเล далайดาไล далайгаас далайгаар
ชีวิต амьอัม амиас амиар

อย่างไรก็ตาม ก็มีบางส่วนที่ผันต่างกันไป ต้องจำเป็นพิเศษ เช่นพวกคำที่มีรูปที่มี н ซ่อนอยู่ แบบนี้รูปที่มาจะต้องเติม н ด้วย ในขณะที่รูปวิธีการกลับไม่ต้องเติม

  รูปพจนานุกรม รูปที่มา รูปวิธีการ
เงิน мөнгөมงโก мөнгөнөөс мөнгөөр
บุหรี่ тамхиทัมฮ์ тамхинаас тамхиар



การใช้คำนามที่ผันเป็นรูปวิธีการ

คำนามที่ผันเป็นรูปนี้ถูกใช้ทำหน้าที่ต่างๆได้ดังนี้

⇨ เครื่องมือ

үзгээр бичихอุซเกร์ บิชิฮ์
= เขียนด้วยปากกา
тосон будгаар будихทอซ็อม บิดการ์ โบดิฮ์
= ทาด้วยสีน้ำ
үзэгอุเซ็ก = ปากกา тосон будагทอซ็อม โบดัก = สีน้ำ


⇨ วิธีการ

онгоцоор явахอ็องกอชอร์ ยาวาฮ์
= ไปด้วยเครื่องบิน
тусламжаар барихทสลัมจาร์ บาริฮ์
= สร้างด้วยความช่วยเหลือ
тусламжทสลัมจ์ = ความช่วยเหลือ


⇨ วัตถุดิบ

модоор барихมอดอร์ บาริฮ์
= สร้างด้วยไม้
торгоор хийхทอร์กอร์ ฮีฮ์
= ทำขึ้นจากผ้าไหม
модม็อด = ไม้ торгоทอร์ก = ผ้าไหม


⇨ ทางผ่าน

гудамжаар явахโกดัมจาร์ ยาวาฮ์
= เดินผ่านถนน
бээжингээр дамжихเบจิงเกร์ ดัมจิฮ์
= ผ่านทางปักกิ่ง
хоолны газраар орохฮอลนี กัซรา รอรอฮ์
= เข้าไปในโรงอาหาร
гудамжโกดัมจ์ = ถนน хоолны газарฮอลนี กาซาร์ = โรงอาหาร

กรณีที่ใช้กับคำว่า орох นี้จะต่างจากเมื่อใช้กับรูปเป้าหมายตรงที่จะหมายถึงว่าเข้าไปอยู่แล้วทำอะไรในนั้นสักพัก


⇨ ช่วงเวลากว้างๆ

сарын сүүлээр явахซารีน ซูเลร์ ยาวาฮ์
= ไปช่วงปลายเดือน
3 жилээр ажиллахโกร์วัง จิเล ราจิลลาฮ์
= ทำงานในช่วงสามปี
сүүлซูล = ปลาย


⇨ จุดเวลาหรืออะไรที่เป็นนามธรรม

оройн хоолоор уухออรอยง์ ฮอลออ โรฮ์
= ดื่มตอนอาหารเย็น
хурлаар шийдэхโฮร์ลาร์ ชีเดฮ์
= ตัดสินตอนประชุม
оройн хоолออรอยง์ ฮอล = อาหารเย็น хуралโฮรัล = การประชุม


⇨ จุดยืน, ฐานะ

багшаар ажиллахดักชา ราจิลลาฮ์
= ทำงานในฐานะครู
даргаар сонгохดากราร์ ซ็องกอฮ์
= เลือกให้เป็นหัวหน้า
даргаดาร์ก = หัวหน้า


⇨ ราคา

20ฮอร์ย доллараар авахด็อลลารา ราวาฮ์
= ซื้อในราคา 20 เหรียญ


⇨ หน่วย

200ฮอยอร์ โซร์ төгрөгөөр буурахโทโกรโกร์ โบราฮ์
= ราคาตก 200 ทูกริก
төгрөгโทกรก = ทูกริก (₮, คือหน่วยเงินของประเทศมองโกเลีย) буурахโบราฮ์ = ร่วง, ตก




ตัวอย่างเพิ่มเติม

энэ зургийг усан будгаар будлааเอ็น โซร์กี โกซัม บดการ์ บดลา.
= ภาพวาดนี้ทาด้วยสีน้ำ
түүний тусламжаар ทูนี ทสลัมจาร์ манай сургуулийнมาไน โซร์โกลีน шинэ дотуур байрыг барьжээชิน ดอโทร์ ไบรีก ไบร์เจ.
= ด้วยความช่วยเหลือของเขา โรงเรียนของเราจึงได้สร้างหอพักใหม่ขึ้นมาได้
дотуур байрดอโทร์ ไบร์ = หอพัก
эмээ ноосоор цамц нэхэж байнаเอเม นอซอร์ ชัมช์ เนเฮ็จ ไบน์.
= คุณยายถักเสื้อขึ้นจากขนสัตว์
эмээเอเม = ย่า, ยาย ноосนอส = ขนสัตว์
цамцชัมช์ = เสื้อ нэхэхเนเฮฮ์ = ถัก
энэ автобус тэр гудамжаар явахгүйเอ เนาทอบส เทร์ โกดัมจาร์ ยาวาฮ์กุย.
= รถเมล์คันนี้ไม่ผ่านถนนสายนั้น
манай ах ирэх сарын эхээр ирнэมาไน อา ฮิเรฮ์ ซารี เนเฮ ริร์น.
= พี่ชายฉันจะมาในช่วงต้นเดือนหน้า
нөгөө асуудлыг хурлаар шийдвэрлэнэโนโก อาโซดลีก โฮร์ลาร์ ชีดเวร์เล็น.
= คลี่คลายปัญหานั้นในที่ประชุม
асуудалอาโซดัล = ปัญหา шийдвэрлэхชีดเวร์เลฮ์ = คลี่คลาย
тэр толь бичгийгเทร์ ท็อล บิชีก номын дэлгүүртนอมีน เดลกูร์ท 900 (есөн зуунยุซน โซน) төгрөгөөр зарж байнаโทโกรโกร์ ซัร์จ ไบน์.
พจนานุกรมเล่มนี้ขายที่ร้านหนังสือในราคา 900 ทูกริก



คำนามบางส่วนที่มีการผันแบบพิเศษ

ส่วนใหญ่จะใกล้เคียงกับเมื่อผันรูปที่มา (ดูบทที่ ๑๙) ยกเว้นคำว่า юу จะต่างกันตรงที่ใช้รากเดิมโดยไม่ได้เปลี่ยน

  รูปประธาน รากที่ใช้ผัน รูปวิธีการ
ฉัน би над надаар
พวกเรา бид бидэн биднээр
เธอ чи чам чамаар
คุณ та тан танаар
นี่ энэ үүн үүнээр
энэн энэнээр
นั่น тэр түүн түүнээр
тэрэн тэрнээр
เหล่านี้ эд эдэн эднээр
เหล่านั้น тэд тэдэн тэднээр
อันไหน аль алин алинаар
อะไร юу (ไม่เปลี่ยน) юугаар



อ่านต่อ บทที่ ๒๓


-----------------------------------------

囧囧囧囧囧囧囧囧囧囧囧囧囧囧囧囧囧囧囧囧囧囧囧囧囧

ดูสถิติของหน้านี้

หมวดหมู่

-- ภาษาศาสตร์ >> เรียนภาษา
-- ภาษาศาสตร์ >> ภาษามองโกล

ไม่อนุญาตให้นำเนื้อหาของบทความไปลงที่อื่นโดยไม่ได้ขออนุญาตโดยเด็ดขาด หากต้องการนำบางส่วนไปลงสามารถทำได้โดยต้องไม่ใช่การก๊อปแปะแต่ให้เปลี่ยนคำพูดเป็นของตัวเอง หรือไม่ก็เขียนในลักษณะการยกข้อความอ้างอิง และไม่ว่ากรณีไหนก็ตาม ต้องให้เครดิตพร้อมใส่ลิงก์ของทุกบทความที่มีการใช้เนื้อหาเสมอ

สารบัญ

รวมคำแปลวลีเด็ดจากญี่ปุ่น
มอดูลต่างๆ
-- numpy
-- matplotlib

-- pandas
-- manim
-- opencv
-- pyqt
-- pytorch
การเรียนรู้ของเครื่อง
-- โครงข่าย
     ประสาทเทียม
ภาษา javascript
ภาษา mongol
ภาษาศาสตร์
maya
ความน่าจะเป็น
บันทึกในญี่ปุ่น
บันทึกในจีน
-- บันทึกในปักกิ่ง
-- บันทึกในฮ่องกง
-- บันทึกในมาเก๊า
บันทึกในไต้หวัน
บันทึกในยุโรปเหนือ
บันทึกในประเทศอื่นๆ
qiita
บทความอื่นๆ

บทความแบ่งตามหมวด



ติดตามอัปเดตของบล็อกได้ที่แฟนเพจ

  ค้นหาบทความ

  บทความแนะนำ

ตัวอักษรกรีกและเปรียบเทียบการใช้งานในภาษากรีกโบราณและกรีกสมัยใหม่
ที่มาของอักษรไทยและความเกี่ยวพันกับอักษรอื่นๆในตระกูลอักษรพราหมี
การสร้างแบบจำลองสามมิติเป็นไฟล์ .obj วิธีการอย่างง่ายที่ไม่ว่าใครก็ลองทำได้ทันที
รวมรายชื่อนักร้องเพลงกวางตุ้ง
ภาษาจีนแบ่งเป็นสำเนียงอะไรบ้าง มีความแตกต่างกันมากแค่ไหน
ทำความเข้าใจระบอบประชาธิปไตยจากประวัติศาสตร์ความเป็นมา
เรียนรู้วิธีการใช้ regular expression (regex)
การใช้ unix shell เบื้องต้น ใน linux และ mac
g ในภาษาญี่ปุ่นออกเสียง "ก" หรือ "ง" กันแน่
ทำความรู้จักกับปัญญาประดิษฐ์และการเรียนรู้ของเครื่อง
ค้นพบระบบดาวเคราะห์ ๘ ดวง เบื้องหลังความสำเร็จคือปัญญาประดิษฐ์ (AI)
หอดูดาวโบราณปักกิ่ง ตอนที่ ๑: แท่นสังเกตการณ์และสวนดอกไม้
พิพิธภัณฑ์สถาปัตยกรรมโบราณปักกิ่ง
เที่ยวเมืองตานตง ล่องเรือในน่านน้ำเกาหลีเหนือ
ตระเวนเที่ยวตามรอยฉากของอนิเมะในญี่ปุ่น
เที่ยวชมหอดูดาวที่ฐานสังเกตการณ์ซิงหลง
ทำไมจึงไม่ควรเขียนวรรณยุกต์เวลาทับศัพท์ภาษาต่างประเทศ

ไทย

日本語

中文