φυβλαςのβλογ
บล็อกของ phyblas



ภาษามองโกลเบื้องต้น บทที่ ๒๓: การผันและใช้คำกริยารูปขยายคำนาม
เขียนเมื่อ 2022/03/12 19:48
แก้ไขล่าสุด 2022/09/06 20:53
ต่อจาก บทที่ ๒๒

สำหรับในบทนี้จะพูดถึงการนำคำกริยามาใช้เป็นส่วนขยาย


การผันคำกริยาเพื่อไปใช้ขยายคำ

คำกริยาที่อยู่ในรูปที่ผันเป็นรูปต่างๆดังนี้สามารถนำไปใช้วางหน้าคำนามเพื่อขยายได้เลย

-х (รูปพจนานุกรม) ใช้กับสิ่งที่ทำในปัจจุบันหรือจะทำในอนาคต
явах өдөрยาวา โฮโดร์ = วันที่จะไป
сурах бичигโซราฮ์ บิชิก = หนังสือสำหรับเรียน
-сан/сэн/сон/сөн ใช้กับสิ่งที่ทำไปแล้ว
วิธีการผันดูบทที่ ๑๒
ирсэн хүнอิร์เซ็ง ฮุง = คนที่มา
өнгөрсөн жилองโกร์ซน จิล = ปีที่ผ่านไป
-даг/дэг/дог/дөг ใช้กับสิ่งที่ทำอยู่เป็นประจำปกติ
วิธีการผันดูบทที่ ๑๕
ярьдаг тотьยาร์ดัก ท็อท = นกแก้วที่พูด (พูดได้เป็นปกติ)
очдог дэлгүүрอ็อชด็อก เด็ลกูร์ = ร้านที่ไป (ไปอยู่เป็นประจำ)
-аа/ээ/оо/өө ใช้กับสิ่งที่กำลังดำเนินอยู่
วิธีการผันจะเหมือนรูป аагүй ในบทที่ ๑๗ แค่ไม่มี гүй
байгаа газарไบกา กาซาร์ = สถานที่ที่อยู่ (กำลังอยู่ตอนนี้)

คำกริยาที่ขยายข้างหน้านั้นก็อาจมีส่วนขยายเพิ่มเติมอีกได้ เช่น

өчигдөр ирсэн хүнโอชิกโด ริร์เซ็ง ฮุง
= คนที่มาเมื่อวาน
байнга очдог дэлгүүрไบง์ ก็อชด็อก เด็ลกูร์
= ร้านที่ไปเป็นประจำ
одоо байгаа газарออดอ ไบกา กาซาร์
= สถานที่ที่อยู่ตอนนี้

นอกจากนี้ หากต้องการใส่ประธานของกริยานั้นในที่นี้ให้ใส่ในรูปเจ้าของ ไม่ใช่รูปประธาน

өчигдөр миний уулзсан хүнโอชิกโดร์ มินี โอลซ์ซัง ฮุง
= คนที่ฉันเจอเมื่อวาน
түүний өгөх шалгалтทูนี โอโกฮ์ ชัลกัลท์
= ข้อสอบที่เขาสอบ
өгөхโอโกฮ์ = ให้, สอบ шалгалтชัลกัลท์ = ข้อสอบ
манай аавын унадаг машинมาไน อาวี โนนาดัก มาชิง
= รถที่พ่อฉันขับ (เป็นประจำ)
унахโอนาฮ์ = ขับขี่
бид нарын байгаа байрบิด นารีม ไบกา ไบร์
= บ้านพักที่พวกเราอยู่

เพียงแต่ว่าในกรณีที่ประธานเป็นแบบไม่ชี้เฉพาะ อาจมีการละไม่ต้องผันเป็นรูปเจ้าของก็ได้

онгоц нисэх цаг อ็องก็อช นิเซฮ์ ชัก
= เวลาที่เครื่องบินจะออกบิน
онгоцны нисэх цагอ็องกอชนี นิเซฮ์ ชัก
(เหมือนกัน แต่ผัน онгоц เป็นรูปเจ้าของ)

นอกจากนี้แล้วคำนามที่ปกติต้องใช้รูปที่มาก็อาจใช้ทั้งอย่างนั้นหรือใช้รูปเจ้าของแทนก็ได้

багш нараас тавьсан шаардлагаบักช์ นาราส เทาซัน ชาร์ดลัก
ข้อเรียกร้องที่พวกครูได้ตั้งไว้
багш нарын тавьсан шаардлагаบักช์ นารีน เทาซัน ชาร์ดลัก
(เหมือนกัน แต่ผัน нар เป็นรูปเจ้าของ)

ตัวอย่างประโยค

миний өгсөн шалгалтมินี อกซน ชัลกัล их хэцүү байлааทิฮ์ เฮชู ไบลา.
= ข้อสอบที่ฉันสอบเมื่อวานนั้นยาก
энэ дандаа хуцдаг нохойเอ็น ดันดา ฮชดัก นอฮอย.
= นี่คือหมาที่ชอบเห่าตลอด
хэцүүเฮชู = ยาก дандааดันดา = บ่อยๆ ตลอด
та кино гарах цагт амжих ууทา คินอ การาฮ์ ชัก ทัมจิ โฮ?
= คุณทันเวลาที่หนังเริ่มไหม?
гарахการาฮ์ = เริ่ม амжихอัมจิฮ์ = ทันเวลา
дэлхийн хэмжээний тамирчин เดลฮีง เฮ็มเจนี ทามิร์ชิม бэлтгэх ажил үнэхээр хэцүүเบ็ลท์เก ฮาจิ ลุเนเฮร์ เฮชู.
= งานบ่มเพาะนักกีฬาในระดับโลกนั้นยากจริงๆ
дэлхийн хэмжээเดลฮีง เฮ็มเจ = ระดับโลก тамирчинทามิร์ชิง = นักกีฬา
бэлтгэхเบ็ลท์เกฮ์ = บ่มเพาะ үнэхээрอุเนเฮร์ = จริงๆ



รูปปฏิเสธ

หากต้องการขยายด้วยรูปปฏิเสธก็แค่เอารูปเดิมมาต่อด้วย гүй เท่านี้ก็ใช้ได้แล้ว เพียงแต่ความหมายที่ใช้ก็ไม่ได้ตรงกันข้ามกับรูปเดียวไปซะทีเดียว อาจแยกใช้ดังนี้

-хгүй ใช้กับสิ่งที่ไม่ทำหรือตั้งใจจะไม่ทำ
маргааш явахгүй хүнมาร์กาช ยาวาฮ์กุย ฮุง
= คนที่พรุ่งนี้จะไม่ไป
-сангүй/сэнгүй/сонгүй/сөнгүй ใช้กับสิ่งที่ควรจะทำแต่กลับไม่ได้ทำ
цагтаа ирсэнгүй оюутанชักทา อิร์เซ็งกุย ออโยทัง
= นักเรียนที่ไม่ได้มาตามเวลา
-даггүй/дэггүй/доггүй/дөггүй ใช้กับสิ่งที่ปกติไม่ทำ
байнга явахгүй хүнไบง์ก ยาวาฮ์กุย ฮุง
= คนที่ปกติไม่ไป
миний иддэггүй махมานี อิดเด็กกุย มาฮ์
= เนื้อที่ฉันไม่กิน (ปกติไม่กิน)
-аагүй/ээгүй/оогүй/өөгүй ใช้กับสิ่งที่ยังไม่ได้ทำ หรือไม่ได้เกิดขึ้น
өчигдөр оролцоогүй хүмүүсโอชิกโด รอร็อลชอกุย ฮุมูส
= พวกคนที่ไม่ได้เข้าร่วมเมื่อวาน
цагтааชักทา = ตามเวลา оролцохออร็อลชอฮ์ = เข้าร่วม



อ่านต่อ บทที่ ๒๔


-----------------------------------------

囧囧囧囧囧囧囧囧囧囧囧囧囧囧囧囧囧囧囧囧囧囧囧囧囧

ดูสถิติของหน้านี้

หมวดหมู่

-- ภาษาศาสตร์ >> เรียนภาษา
-- ภาษาศาสตร์ >> ภาษามองโกล

ไม่อนุญาตให้นำเนื้อหาของบทความไปลงที่อื่นโดยไม่ได้ขออนุญาตโดยเด็ดขาด หากต้องการนำบางส่วนไปลงสามารถทำได้โดยต้องไม่ใช่การก๊อปแปะแต่ให้เปลี่ยนคำพูดเป็นของตัวเอง หรือไม่ก็เขียนในลักษณะการยกข้อความอ้างอิง และไม่ว่ากรณีไหนก็ตาม ต้องให้เครดิตพร้อมใส่ลิงก์ของทุกบทความที่มีการใช้เนื้อหาเสมอ

สารบัญ

รวมคำแปลวลีเด็ดจากญี่ปุ่น
มอดูลต่างๆ
-- numpy
-- matplotlib

-- pandas
-- manim
-- opencv
-- pyqt
-- pytorch
การเรียนรู้ของเครื่อง
-- โครงข่าย
     ประสาทเทียม
ภาษา javascript
ภาษา mongol
ภาษาศาสตร์
maya
ความน่าจะเป็น
บันทึกในญี่ปุ่น
บันทึกในจีน
-- บันทึกในปักกิ่ง
-- บันทึกในฮ่องกง
-- บันทึกในมาเก๊า
บันทึกในไต้หวัน
บันทึกในยุโรปเหนือ
บันทึกในประเทศอื่นๆ
qiita
บทความอื่นๆ

บทความแบ่งตามหมวด



ติดตามอัปเดตของบล็อกได้ที่แฟนเพจ

  ค้นหาบทความ

  บทความแนะนำ

ตัวอักษรกรีกและเปรียบเทียบการใช้งานในภาษากรีกโบราณและกรีกสมัยใหม่
ที่มาของอักษรไทยและความเกี่ยวพันกับอักษรอื่นๆในตระกูลอักษรพราหมี
การสร้างแบบจำลองสามมิติเป็นไฟล์ .obj วิธีการอย่างง่ายที่ไม่ว่าใครก็ลองทำได้ทันที
รวมรายชื่อนักร้องเพลงกวางตุ้ง
ภาษาจีนแบ่งเป็นสำเนียงอะไรบ้าง มีความแตกต่างกันมากแค่ไหน
ทำความเข้าใจระบอบประชาธิปไตยจากประวัติศาสตร์ความเป็นมา
เรียนรู้วิธีการใช้ regular expression (regex)
การใช้ unix shell เบื้องต้น ใน linux และ mac
g ในภาษาญี่ปุ่นออกเสียง "ก" หรือ "ง" กันแน่
ทำความรู้จักกับปัญญาประดิษฐ์และการเรียนรู้ของเครื่อง
ค้นพบระบบดาวเคราะห์ ๘ ดวง เบื้องหลังความสำเร็จคือปัญญาประดิษฐ์ (AI)
หอดูดาวโบราณปักกิ่ง ตอนที่ ๑: แท่นสังเกตการณ์และสวนดอกไม้
พิพิธภัณฑ์สถาปัตยกรรมโบราณปักกิ่ง
เที่ยวเมืองตานตง ล่องเรือในน่านน้ำเกาหลีเหนือ
ตระเวนเที่ยวตามรอยฉากของอนิเมะในญี่ปุ่น
เที่ยวชมหอดูดาวที่ฐานสังเกตการณ์ซิงหลง
ทำไมจึงไม่ควรเขียนวรรณยุกต์เวลาทับศัพท์ภาษาต่างประเทศ

ไทย

日本語

中文