φυβλαςのβλογ
บล็อกของ phyblas



ภาษามองโกลเบื้องต้น บทที่ ๑๙: การผันและใช้คำนามรูปที่มา
เขียนเมื่อ 2022/03/12 18:41
แก้ไขล่าสุด 2022/09/04 20:34
ต่อจาก บทที่ ๑๘

ในบทนี้จะพูดถึงการผันคำนามอีกรูปหนึ่ง นั่นคือรูปที่เอาไว้แสดงว่ามาจากไหนหรือเริ่มต้นจากไหน ในที่นี้จะขอเรียกสั้นๆว่า "รูปที่มา"



วิธีการผัน

โดยทั่วไปแล้วคำที่ลงท้ายด้วยสระเสียงสั้นหรือตัวสะกดจะผันโดยการเติม аас/оос/ээс/өөс ตามหลักความกลมกลืนของเสียงสระ

เช่น

  รูปพจนานุกรม รูปที่มา
เล็กน้อย багаบัก багаас
ข้างนอก гаднаกัดน์ гаднаас
วัน өдөрโอโดร์ өдрөөс
คน хүнฮุง хүнээс
มองโกล монголม็องก็อล монголоос

บางคำมีรูปที่ซ่อน г หรือ н ไว้ก็ต้องเติม г หรือ н นั้นก่อนผัน

  รูปพจนานุกรม รูปเติม г หรือ н รูปที่มา
น้ำ усอส усан уснаас
โต๊ะ ширээชิเร ширээн ширээнээс
ที่ทำการไปรษณีย์ шууданโชดัง шууданг шуудангаас
ยุ้งฉาง, คลัง санซัง санг сангаас
ตึก байшинไบชิง байшинг байшингаас

หากเป็นคำที่ลงท้ายด้วยสระเสียงยาวให้เติม г ลงไปด้วย เป็น гаас/гоос/гээс/гөөс

  รูปพจนานุกรม รูปที่มา
น้อง дүүดู дүүгээс
ลูกชาย хүүฮู хүүгээс


การใช้คำนามรูปที่มา

⇨ บอกสถานที่ที่เป็นจุดเริ่มต้น

монголоос ирэхม็องกอลอ ซิเรฮ์
= มาจากมองโกเลีย
өрөөнөөс гарахโอโรโนส การาฮ์
= ออกจากห้อง


⇨ บอกเวลาเริ่มต้น

тэр өдрөөс эхлэхเท โรโดร เซฮ์เลฮ์
= เริ่มจากวันนั้น
өнөөдрөөс болихโอโนโดรส บอลิฮ์
= หยุดตั้งแต่วันนี้
эхлэхเอฮ์เลฮ์ = เริ่ม болихบอลิฮ์ = หลุด, เลิก


⇨ บอกสถานการณ์ตอนแรกเริ่ม

зовлонгоос холдохซอวล็องกอส ฮ็อลดอฮ์
= หลีกหนีจากความลำบาก
зовлонซอวล็อง = ความทุกข์ยาก холдохฮ็อลดอฮ์ = หลีกห่าง


⇨ บอกว่าได้มาจากไหน

цэцгээс зөгийн бал авахเช็ชเกส โซกีม บา ลาวาฮ์
= เอาน้ำผึ้งจากดอกไม้
найзаас зээлэхไนซาส เซเลฮ์
= ยืมเงินจากเพื่อน
цэцэгเชเช็ก = ดอกไม้ зөгийн балโซกีม บัล = น้ำผึ้ง
найзไนซ์ = เพื่อน зээлэхเซเลฮ์ = ยืม


⇨ บอกสิ่งที่เอามาแค่ส่วนหนึ่ง

махнаас авахมาฮ์นา ซาวาฮ์
= ซื้อเนื้อบางส่วน
цайнаас уухไชนา โซฮ์
= ดื่มชาบางส่วน
махมาฮ์ = เนื้อ цайไช = ชา


⇨ บอกสาเหตุ

салхинаас үүсэхซัลฮินา ซูเซฮ์
= เหตุเกิดเพราะลม
архинаас балрахอาร์ฮินาส บัลราฮ์
= ล้มเหลวเพราะเหล้า
салхиซัลฮ์ = ลม үүсэхอูเซฮ์ = เกิดขึ้นมา
архиอาร์ฮ = เหล้า балрахบัลราฮ์ = ล้มเหลว


⇨ บอกที่มาของการกระทำ

яамнаас зарлахยามนาส ซาร์ลาฮ์
= ประกาศโดยกระทรวง
яамยาม = กระทรวง зарлахซาร์ลาฮ์ = ประกาศ



ตัวอย่างประโยค

тэр францаас ирсэнเทร์ ฟรันชา ซิร์เซ็ง.
เขามาจากฝรั่งเศส
манай аав сая германаас ирлээมาไน อาว ซาอี เกร์มานา ซิร์เล.
พ่อของฉันเพิ่งมาจากเยอรมนี
францฟรันช์ = ฝรั่งเศส германเกร์มัง = เยอรมนี
би өнөөдрөөс тамхи татахгүйบี โอโนโดรส ทัมฮ์ ทาทาฮ์กุย.
ตั้งแต่วันนี้ฉันจะไม่สูบบุหรี่
тамхиทัมฮ์ = บุหรี่ татахทาทาฮ์ = สูด
энэ номыг багшаас ававเอ็น นอมีก บักชา ซาเวา.
หนังสือเล่มนี้เอามาจากครู
үхрийн махнаас авлааอุฮ์รีน มาฮ์นา เซาลา.
ซื้อเนื้อวัวมาบางส่วน
чиний алдаанаас ชินี อัลดานาส ийм юм боллооอีม ยม บ็อลลอ.
เพราะความผิดพลาดของเธอจึงเกิดเรื่องแบบนี้ขึ้น
алдааอัลดา = ความผิดพลาด болохบอลอฮ์ = กลายเป็น
шинэ элчин сайдыгชิ เน็ลชิน ไซดีก засгийн газраас удахгүй томилноซัสกีง กัซรา โซดาฮ์กุย ทอมิลน์.
ทูตคนใหม่ได้รับการแต่งตั้งโดยรัฐบาลในไม่ช้า
элчин сайдเอ็ลชิน ไซด์ = ทูต засгийн газарซัสกีง กาซาร์ = รัฐบาล
удахгүйโอดาฮ์กุย = ในไม่ช้า томилохทอมิลอฮ์ = แต่งตั้ง



คำนามบางส่วนที่มีการผันแบบพิเศษ

เช่นเดียวกับเวลาที่ผันรูปอื่น พวกคำสรรพนามก็มักจะมีการเปลี่ยนรากเป็นอย่างอื่นก่อนที่จะผัน จึงต้องยกมาจำเป็นพิเศษอีก

  รูปประธาน รากที่ใช้ผัน รูปที่มา
ฉัน би над надаас
พวกเรา бид бидэн биднээс
เธอ чи чам чамаас
คุณ та тан танаас
นี่ энэ үүн үүнээс
энэн энэнээс
นั่น тэр түүн түүнээс
тэрэн тэрнээс
เหล่านี้ эд эдэн эднээс
เหล่านั้น тэд тэдэн тэднээс
อันไหน аль алин алинаас
อะไร юу юун юунаас



อ่านต่อ บทที่ ๒๐


-----------------------------------------

囧囧囧囧囧囧囧囧囧囧囧囧囧囧囧囧囧囧囧囧囧囧囧囧囧

ดูสถิติของหน้านี้

หมวดหมู่

-- ภาษาศาสตร์ >> เรียนภาษา
-- ภาษาศาสตร์ >> ภาษามองโกล

ไม่อนุญาตให้นำเนื้อหาของบทความไปลงที่อื่นโดยไม่ได้ขออนุญาตโดยเด็ดขาด หากต้องการนำบางส่วนไปลงสามารถทำได้โดยต้องไม่ใช่การก๊อปแปะแต่ให้เปลี่ยนคำพูดเป็นของตัวเอง หรือไม่ก็เขียนในลักษณะการยกข้อความอ้างอิง และไม่ว่ากรณีไหนก็ตาม ต้องให้เครดิตพร้อมใส่ลิงก์ของทุกบทความที่มีการใช้เนื้อหาเสมอ

สารบัญ

รวมคำแปลวลีเด็ดจากญี่ปุ่น
มอดูลต่างๆ
-- numpy
-- matplotlib

-- pandas
-- manim
-- opencv
-- pyqt
-- pytorch
การเรียนรู้ของเครื่อง
-- โครงข่าย
     ประสาทเทียม
ภาษา javascript
ภาษา mongol
ภาษาศาสตร์
maya
ความน่าจะเป็น
บันทึกในญี่ปุ่น
บันทึกในจีน
-- บันทึกในปักกิ่ง
-- บันทึกในฮ่องกง
-- บันทึกในมาเก๊า
บันทึกในไต้หวัน
บันทึกในยุโรปเหนือ
บันทึกในประเทศอื่นๆ
qiita
บทความอื่นๆ

บทความแบ่งตามหมวด



ติดตามอัปเดตของบล็อกได้ที่แฟนเพจ

  ค้นหาบทความ

  บทความแนะนำ

ตัวอักษรกรีกและเปรียบเทียบการใช้งานในภาษากรีกโบราณและกรีกสมัยใหม่
ที่มาของอักษรไทยและความเกี่ยวพันกับอักษรอื่นๆในตระกูลอักษรพราหมี
การสร้างแบบจำลองสามมิติเป็นไฟล์ .obj วิธีการอย่างง่ายที่ไม่ว่าใครก็ลองทำได้ทันที
รวมรายชื่อนักร้องเพลงกวางตุ้ง
ภาษาจีนแบ่งเป็นสำเนียงอะไรบ้าง มีความแตกต่างกันมากแค่ไหน
ทำความเข้าใจระบอบประชาธิปไตยจากประวัติศาสตร์ความเป็นมา
เรียนรู้วิธีการใช้ regular expression (regex)
การใช้ unix shell เบื้องต้น ใน linux และ mac
g ในภาษาญี่ปุ่นออกเสียง "ก" หรือ "ง" กันแน่
ทำความรู้จักกับปัญญาประดิษฐ์และการเรียนรู้ของเครื่อง
ค้นพบระบบดาวเคราะห์ ๘ ดวง เบื้องหลังความสำเร็จคือปัญญาประดิษฐ์ (AI)
หอดูดาวโบราณปักกิ่ง ตอนที่ ๑: แท่นสังเกตการณ์และสวนดอกไม้
พิพิธภัณฑ์สถาปัตยกรรมโบราณปักกิ่ง
เที่ยวเมืองตานตง ล่องเรือในน่านน้ำเกาหลีเหนือ
ตระเวนเที่ยวตามรอยฉากของอนิเมะในญี่ปุ่น
เที่ยวชมหอดูดาวที่ฐานสังเกตการณ์ซิงหลง
ทำไมจึงไม่ควรเขียนวรรณยุกต์เวลาทับศัพท์ภาษาต่างประเทศ

บทความแต่ละเดือน

2024年

1月 2月 3月 4月
5月 6月 7月 8月
9月 10月 11月 12月

2023年

1月 2月 3月 4月
5月 6月 7月 8月
9月 10月 11月 12月

2022年

1月 2月 3月 4月
5月 6月 7月 8月
9月 10月 11月 12月

2021年

1月 2月 3月 4月
5月 6月 7月 8月
9月 10月 11月 12月

2020年

1月 2月 3月 4月
5月 6月 7月 8月
9月 10月 11月 12月

ค้นบทความเก่ากว่านั้น

ไทย

日本語

中文