ในตอนที่แล้วได้เขียนถึงการวิเคราะห์องค์ประกอบหลัก (主成分分析, principle component Analysis, PCA) ไปแล้ว https://phyblas.hinaboshi.com/20180727

สำหรับตอนนี้จะอธิบายการนำวิธีการเคอรเนลมาใช้ร่วมกับการวิเคราะห์องค์ประกอบหลัก เรียกว่าการวิเคราะห์องค์ประกอบหลักแบบเคอร์เนล (核主成分分析, kernel principal component analysis, kernel PCA)

ในการวิเคราะห์องค์ประกอบหลักแบบดั้งเดิมนั้นเป็นแค่การหมุนแกน การเปลี่ยนแปลงทั้งหมดเป็นแบบเชิงเส้น ดังนั้นไม่ว่าจะแปลงยังไง ข้อมูลก็จะยังคงมีหน้าตาเดิม ไม่เปลี่ยนแปลงไปนัก

ดังนั้นวิธีนี้จึงใช้ไม่ได้ผลกับข้อมูลที่ไม่สามารถแบ่งเป็นเชิงเส้นได้

ตัวอย่างเช่นข้อมูลรูปจันทร์เสี้ยวซึ่งเคยยกตัวอย่างไปใน https://phyblas.hinaboshi.com/20171202

import numpy as np
from sklearn import datasets
import matplotlib.pyplot as plt
X,z = datasets.make_moons(500,noise=0.05,random_state=0)
plt.axes(aspect=1)
plt.scatter(X[:,0],X[:,1],c=z,edgecolor='k',cmap='winter')
plt.show()

ข้อมูลแบบนี้ไม่ว่าจะหมุนแกนยังไงก็ไม่มีทางแยกข้อมูลให้อยู่ในแกนเดียวได้

แต่หากนำวิธีการเคอร์เนลมาประยุกต์ใช้กับการวิเคราะห์องค์ประกอบหลักก็จะทำให้สามารถแปลงข้อมูลแบบไม่ใช่เชิงเส้นได้

เรื่องแนวคิดพื้นฐานของวิธีการเคอร์เนลเขียนเอาไว้ใน https://phyblas.hinaboshi.com/20180724

ดังนั้นในที่นี้จะไม่พูดถึงรายละเอียดมากแต่จะหยิบมาใช้

ในการวิเคราะห์องค์ประกอบหลักแบบดั้งเดิมนั้นเราจะคำนวณความแปรปรวนร่วมเกี่ยวของจุดข้อมูลต่างๆโดยพิจารณาแต่ละมิติ คือ
$\begin{align} c_{ij} &= \frac{1}{n}\sum_{k=1}^{n}x_i^{(k)} x_j^{(k)} \end{align}$ ..(1)

โดย i และ j เป็นดัชนีมิติของข้อมูล ส่วน k คือดัชนีลำดับข้อมูล โดยมีข้อมูลอยู่ n ตัว

หรือเขียนในรูปผลคูณภายในได้เป็น
$\begin{align} c_{ij} = \langle \vec{x}_i \vec{x}_j \rangle = \frac{1}{n}\vec{x}_i^{T} \vec{x}_j \end{align}$ ..(2)

โดยในที่นี้เวกเตอร์ของ x หมายถึงค่าในมิตินึงของข้อมูลทั้งหมด
$\begin{align} \vec{x}_i = \begin{bmatrix} x_i^{(1)} \\ x_i^{(2)} \\ \cdots \\ x_i^{(n)} \\ \end{bmatrix} \end{align}$ ..(3)

แต่ในการวิเคราะห์องค์ประกอบหลักแบบเคอร์เนลจะเปลี่ยนแนวทางในการพิจารณาใหม่ คือจะคำนวณความแปรปรวนร่วมเกี่ยวของฟังก์ชันฐานต่างๆโดยพิจารณาแต่ละจุดข้อมูล
$\begin{align} c_{ij} = \frac{1}{l} \vec{\phi}(\vec{x}^{(i)})^T \vec{\phi}(\vec{x}^{(j)}) = \frac{1}{l} \sum_{k=1}^{l} \phi_k(\vec{x}^{(i)})\phi_k(\vec{x}^{(j)}) \end{align}$ ..(4)

ในที่นี้ i และ j เป็นดัชนีลำดับข้อมูล ส่วน k คือดัชนีลำดับของฟังก์ชันฐาน และเวกเตอร์ x ในที่นี้คือค่าของข้อมูลตัวนึงในทุกมิติ
$\begin{align} \vec{x}_i = \begin{bmatrix} x_1^{(i)} \\ x_2^{(i)} \\ \cdots \\ x_m^{(i)} \\ \end{bmatrix} \end{align}$ ..(5)

เมื่ออาศัยความรู้เรื่องวิธีการเคอร์เนลแล้ว จะรู้ว่าผลคูณภายในของฟังก์ชันฐานสามารถเขียนแทนในรูปของเคอร์เนลได้
$\begin{align} K(\vec{x}^{(i)},\vec{x}^{(j)}) &= \sum_{k=1}^{l} \phi_k(\vec{x}^{(i)})\phi_k(\vec{x}^{(j)}) \end{align}$ ..(6)

ดังนั้นการคำนวณความแปรปรวนร่วมเกี่ยวก็คือการคำนวณเคอร์เนลนั่นเอง ในที่นี้จึงใช้เคอร์เนลในทำนองเดียวกับที่เคยพิจารณาความแปรปรวนร่วมเกี่ยว

ส่วนเวลาคำนวณเพื่อเปลี่ยนพิกัดนั้น หากเป็นการวิเคราะห์องค์ประกอบแบบดั้งเดิมจะคำนวณโดยเอาค่าเดิมมาคูณกับเวกเตอร์ลักษณะเฉพาะ
$\vec{\xi}^{(j)T} = \vec{x}^{(j)T} \mathbf{V}$ ..(7)

แต่ว่าเมื่อใช้เคอร์เนล จะเปลี่ยนเป็นคำนวณจากเคอร์เนลแทน แบบนี้
$\vec{\xi}^{(j)T} = \vec{K}(\vec{x}^{(j)},\mathbf{x})^T \mathbf{V}$ ..(8)

โดย
$\begin{align} \vec{\xi}^{(j)} = \begin{bmatrix} \xi_1^{(j)} \\ \xi_2^{(j)} \\ \cdots \\ \xi_m^{(j)} \\ \end{bmatrix} \end{align}$ ..(9)
$\begin{align} \mathbf{V} = \begin{bmatrix} \vec{v}_1 & \vec{v}_2 & \cdots & \vec{v}_m \\ \end{bmatrix} = \begin{bmatrix} v_{1,1} & v_{1,2} & \cdots & v_{1,m} \\ \\ v_{2,1} & v_{2,2} & \cdots & v_{2,m} \\ \\ \vdots & \vdots & \ddots & \vdots \\ \\ v_{n,1} & v_{n,2} & \cdots & v_{n,m} \\ \end{bmatrix} \end{align}$ ..(10)

ในที่นี้ m คือจำนวนมิติของข้อมูลหลังแปลงแล้ว ซึ่งจริงๆแล้ว m ควรจะมีจำนวนเท่ากับจำนวนข้อมูล นั่นคือ m=n เพียงแต่ถ้าเป็นแบบนั้นเท่ากับเป็นการเพิ่มมิติ โดยทั่วไปจะเลือกแค่ตัวที่มีค่าลักษณะเฉพาะสูงสุดอันดับต้นๆ

ส่วน x เป็นเมทริกซ์ของข้อมูลทั้งหมดในทุกมิติ
$\begin{align} \mathbf{x} = \begin{bmatrix} \vec{x}^{(1)T} \\\\ \vec{x}^{(2)T} \\\\ \vdots \\\\ \vec{x}^{(n)T} \\ \end{bmatrix} = \begin{bmatrix} x_{1}^{(1)} & x_{2}^{(1)} & \cdots & x_{m}^{(1)} \\ \\ x_{1}^{(2)} & x_{2}^{(2)} & \cdots & x_{m}^{(2)} \\ \\ \vdots & \vdots & \ddots & \vdots \\ \\ x_{1}^{(n)} & x_{2}^{(n)} & \cdots & x_{m}^{(n)} \\ \end{bmatrix} \end{align}$ ..(11)

ให้เมทริกซ์ x' เป็นเมทริกซ์ของข้อมูลชุดใหม่ และ ξ(x') เป็นเมทริกซ์ของข้อมูลใหม่หลังแปลง
$\begin{align} \pmb{\xi}(\mathbf{x}') = \begin{bmatrix} \vec{\xi}'^{(1)T} \\\\ \vec{\xi}'^{(2)T} \\\\ \vdots \\\\ \vec{\xi}'^{(n')T} \\ \end{bmatrix} = \begin{bmatrix} \xi_{1}'^{(1)} & \xi_{2}'^{(1)} & \cdots & \xi_{m}'^{(1)} \\ \\ \xi_{1}'^{(2)} & \xi_{2}'^{(2)} & \cdots & \xi_{m}'^{(2)} \\ \\ \vdots & \vdots & \ddots & \vdots \\ \\ \xi_{1}'^{(n')} & \xi_{2}'^{(n')} & \cdots & \xi_{m}'^{(n')} \\ \end{bmatrix} \end{align}$ ..(12)

ค่าหลังแปลงจะคำนวณได้จาก
$\begin{align} \pmb{\xi}(\mathbf{x}') = \mathbf{K}(\mathbf{x'},\mathbf{x}) \mathbf{V} \end{align}$ ..(13)

โดย K เป็นเมทริกซ์ของเคอร์เนลที่คำนวนระหว่างข้อมูลใหม่กับข้อมูลที่ใช้เรียนรู้
$\begin{align} \mathbf{K}(\mathbf{x'},\mathbf{x}) = \begin{bmatrix} K(\vec{x}'^{(1)},\vec{x}^{(1)}) & K(\vec{x}'^{(1)},\vec{x}^{(2)}) & \cdots & K(\vec{x}'^{(1)},\vec{x}^{(n)}) \\ \\ K(\vec{x}'^{(2)},\vec{x}^{(1)}) & K(\vec{x}'^{(2)},\vec{x}^{(2)}) & \cdots & K(\vec{x}'^{(2)},\vec{x}^{(n)}) \\ \\ \vdots & \vdots & \ddots & \vdots \\ \\ K(\vec{x}'^{(n)},\vec{x}^{(1)}) & K(\vec{x}'^{(n)},\vec{x}^{(2)}) & \cdots & K(\vec{x}'^{(n)},\vec{x}^{(n)}) \\ \end{bmatrix} \end{align}$ ..(14)

ค่าหลังแปลงแล้วจะคำนวณได้เป็น
$\begin{align} \xi_j'^{(k)} &= \vec{K}(\vec{x}'^{(k)},\mathbf{x})^T \vec{v}_j &= \sum_{i=1}^{n}K(\vec{x}'^{(k)},\vec{x}^{(i)})v_{j}^{(i)} \end{align}$ ..(15)

ทีนี้ เช่นเดียวกับตอนที่ทำการวิเคราะห์องค์ประกอบแบบดั้งเดิม เราสามารถตั้งสมการปัญหาเวกเตอร์ลักษณะเฉพาะได้
$\begin{align} \mathbf{\Lambda} &= \mathbf{V}^{*T}\mathbf{K}(\mathbf{x},\mathbf{x})\mathbf{V}^{*} \\ \mathbf{V}^{*}\mathbf{\Lambda} &= \mathbf{K}(\mathbf{x},\mathbf{x})\mathbf{V}^{*} \end{align}$ ..(16)

โดย K(x,x) คือเคอร์เนลที่คำนวณภายในชุดข้อมูลที่ใช้ในการเรียนรู้

ส่วน Λ คือเมทริกซ์ของค่าลักษณะเฉพาะ
$\begin{align} \mathbf{\Lambda} &= \begin{bmatrix} \lambda_1 & 0 & \cdots & 0 \\ \\ 0 & \lambda_2 & \cdots & 0 \\ \\ \vdots & \vdots & \ddots & \vdots \\ \\ 0 & 0 & \cdots & \lambda_m \end{bmatrix} \\ \end{align}$ ..(17)

และ V* คือ เมทริกซ์ของเวกเตอร์ลักษณะเฉพาะ

ในที่นี้ทำการคำนวณหาเวกเตอร์และค่าลักษณะเฉพาะของ K(x,x) ก็จะได้ Λ และ V* ออกมา การคำนวณหาค่าตรงนี้ใช้ np.linalg.eigh ได้เช่นเดียวกัน

จากนั้นเมทริกซ์ V จากสมการ (13) ก็คำนวณได้จาก
$\begin{align} \mathbf{V} = \mathbf{V}^{*}\mathbf{\Lambda}^{-1} \end{align}$ ..(18)

แล้วจึงได้ว่า
$\begin{align} \pmb{\xi}(\mathbf{x}') = \mathbf{K}(\mathbf{x}',\mathbf{x}) \mathbf{V}^{*}\mathbf{\Lambda}^{-1} \end{align}$ ..(19)

สำหรับ ξ ของ x ที่เป็นข้อมูลที่ใช้เรียนรู้นั้นจะได้ว่า
$\begin{align} \pmb{\xi}(\mathbf{x}) = \mathbf{K}(\mathbf{x},\mathbf{x}) \mathbf{V}^{*}\mathbf{\Lambda}^{-1} = \mathbf{V}^{*} \end{align}$ ..(20)

นั่นคือตัวเวกเตอร์ลักษณะเฉพาะที่หาค่าได้จะเป็นค่าหลังแปลงของข้อมูลที่ใช้เรียนรู้ไปโดยทันที ดังนั้นถ้าแค่จะคำนวณเพื่อหาในพิกัดใหม่ของข้อมูลที่ใช้เรียนรู้ละก็ แค่หาเวกเตอร์ลักษณะเฉพาะได้ก็จบเลย แต่ถ้าต้องการหาชุดข้อมูลใหม่ก็ต้องคำนวณเคอร์เนลใหม่แล้วก็นำไปคูณตามสมการ (19)



ส่วนสำคัญที่ต้องเสริมอีกคือ K ในที่นี้ไม่ใช่เคอร์เนลที่คำนวณจากฟังก์ชันเคอร์เนลธรรมดา แต่ต้องมีการปรับเข้าศูนย์กลาง (中心化, centering)

ให้ K* เป็นค่าที่ได้จากการคำนวณโดยเคอร์เนลฟังก์ชันธรรมดา ยังไม่ได้ปรับเข้าศูนย์กลาง จะคำนวณค่า K ที่ได้หลังจากปรับเข้าศูนย์กลางได้ดังนี้
$\begin{align} \textbf{K}(\vec{x}_i,\vec{x}_j) = \textbf{K}^{*}(\vec{x}_i,\vec{x}_j) - \frac{1}{n}\sum_{b=1}^{n} \textbf{K}^{*}(\vec{x}_i,\vec{x}_b) - \frac{1}{n}\sum_{a=1}^{n} \textbf{K}^{*}(\vec{x}_a,\vec{x}_j) + \frac{1}{n^2}\sum_{a=1}^{n}\sum_{b=1}^{n} \textbf{K}^{*}(\vec{x}_a,\vec{x}_b) \end{align}$ ..(21)

เมทริกซ์ของเคอร์เนลที่ปรับเข้าศูนย์กลางแล้วสามารถคำนวณได้เป็น
$\begin{align} \textbf{K} = \textbf{K}^{*} - \textbf{1}_n \textbf{K}^{*} - \textbf{K}^{*} \textbf{1}_n + \textbf{1}_n \textbf{K}^{*} \textbf{1}_n \end{align}$ ..(22)

โดย 1n คือเมทริกซ์ที่ค่าของทุกตัวเป็น 1/n

ในไพธอนอาจเขียนโค้ดได้ในลักษณะนี้

n = K.shape[0]
_1n = np.ones((n,n))/n
_1nK = _1n.dot(K)
K = K - _1nK - K.dot(_1n) + _1nK.dot(_1n)

อย่างไรก็ตาม สามารถคำนวณในลักษณะเดียวกันนี้ได้โดยใช้ KernelCenterer ของ sklearn ซึ่งจะได้ผลเหมือนกันแต่เร็วขึ้นมาก

from sklearn.preprocessing import KernelCenterer
kc = KernelCenterer()
K = kc.fit_transform(K)

โดยรวมแล้ว ข้อแตกต่างที่สำคัญระหว่างการวิเคราะห์องค์ประกอบหลักแบบใช้เคอร์เนลกับไม่ใช้ก็คือ สิ่งที่พิจารณาในแบบเคอร์เนลจะไม่ใช่ความแปรปรวนระหว่างแต่ละมิติ แต่เป็นความแปรปรวนระหว่างฟังก์ชันฐาน และเวกเตอร์ลักษณะเฉพาะและค่าลักษณะเฉพาะจะมีจำนวนเท่ากับจำนวนข้อมูล แทนที่จะเป็นจำนวนมิติ



โปรแกรม

ลองนำวิธีการมาใช้กับข้อมูลรูปพระจันทร์เสี้ยวที่ยกเป็นตัวอย่างมาข้างต้น

from sklearn.preprocessing import KernelCenterer
from scipy.spatial.distance import cdist

def gauss(X1,X2):
    return np.exp(-gamma*cdist(X1,X2,'sqeuclidean'))

X,z = datasets.make_moons(500,noise=0.05,random_state=0)
gamma = 20
K = gauss(X,X)
kc = KernelCenterer()
K = kc.fit_transform(K) # ปรับเข้าศูนย์กลาง
kha_eig,vec_eig = np.linalg.eigh(K)
Xi = vec_eig[:,::-1][:,:2]
a = kha_eig[::-1][:2]
V = Xi/a
plt.scatter(Xi[:,0],Xi[:,1],c=z,edgecolor='k',cmap='winter')
plt.show()

ผลที่ได้จะเห็นว่าข้อมูลทั้งสองกลุ่มถูกแยกตามแกนนอนได้ ซึ่งทำให้สามารถลดปัญหาเหลือมิติเดียวได้

เมื่อต้องการแปลงพิกัดของข้อมูลชุดอื่นที่ไม่ได้ถูกรวมอยู่ในชุดที่ใช้ตอนแรกก็คำนวณเคอร์เนลแล้วคูณกับ V

เพื่อให้แน่ใจว่าตำแหน่งถูกต้อง ลองให้ข้อมูลใหม่มาจากข้อมูลเก่าส่วนหนึ่ง คำนวณตำแหน่งจุดใหม่วาดซ้อนลงไป

X2,z2 = X[:20],z[:20]
# คำนวณเคอร์เนลแล้วปรับเข้าศูนย์กลางแล้วจึงคูณกับ V
Xi2 = kc.transform(gauss(X2,X)).dot(V)
plt.scatter(Xi[:,0],Xi[:,1],c=z,edgecolor='k',cmap='winter')
plt.scatter(Xi2[:,0],Xi2[:,1],150,c='r',marker='*',edgecolor='k')
plt.show()

ตำแหน่งที่ได้ตรงกันดี แสดงว่าการคำนวณเป็นไปตามที่ควรจะเป็น



เขียนเป็นคลาส

ต่อมาลองเรียบเรียงเขียนใหม่ในรูปแบบคลาส

class WikhroOngprakopLakKernel:
    def __init__(self,gamma,m=None):
        self.gamma = gamma
        self.m = m
        self.kc = KernelCenterer()

    def rianru(self,X):
        self.X = X
        if(self.m): m = self.m
        else: m = X.shape[0]
        K = self.kernel(X,X)
        K = self.kc.fit_transform(K)
        kha_eig,vec_eig = np.linalg.eigh(K)
        Xi = vec_eig[:,::-1][:,:m]
        self.a = kha_eig[::-1][:m]
        self.V = Xi/self.a
        return Xi

    def plaeng(self,X):
        return self.kc(self.kernel(X,self.X)).dot(self.V)

    def kernel(self,X1,X2):
        return np.exp(-self.gamma*cdist(X1,X2,'sqeuclidean'))

เนื่องจากเวกเตอร์ลักษณะเฉพาะที่คำนวณได้ก็คือค่าในพิกัดใหม่ของข้อมูลที่ใช้เรียนรู้อยู่แล้ว ดังนั้นจึงให้คืนค่านั้นกลับไปในขั้นตอนการเรียนรู้เลย

ลองทดสอบกับข้อมูลไวน์ (https://phyblas.hinaboshi.com/20171207)

gamma = 0.07
m = 2
w = datasets.load_wine()
X,z = w.data,w.target
X = (X-X.mean(0))/X.std(0) # แปลงข้อมูลให้เป็นมาตรฐาน
wol = WikhroOngprakopLakKernel(gamma=gamma,m=m)
Xi = wol.rianru(X)
plt.axes(aspect=1)
plt.scatter(Xi[:,0],Xi[:,1],c=z,cmap='jet',edgecolor='k')
plt.show()
plt.figure()

หากเทียบกับตอนใช้การวิเคราะห์องค์ประกอบแบบเชิงเส้นธรรมดา ผลที่ได้จะดูออกมาดีกว่า

เพียงแต่ว่าการเลือกค่า γ ให้เหมาะสมเป็นเรื่องที่สำคัญ เพราะมีผลต่อผลลัพธ์ที่จะได้มาก



เปรียบเทียบผลของค่า γ

ลองใช้ข้อมูลกลุ่มรูปไข่ดาวเป็นตัวอย่างเพื่อเปรียบเทียบผลของค่า γ ที่ต่างกัน (รายละเอียดเกี่ยวกับชุดข้อมูลนี้ https://phyblas.hinaboshi.com/20180716)

n = 200
X,z = datasets.make_circles(n,factor=0.2,noise=0.1)
plt.axes(aspect=1)
plt.scatter(X[:,0],X[:,1],c=z,alpha=0.4,cmap='coolwarm',edgecolor='k')

plt.figure(figsize=[5,9])
for i,gamma in enumerate(np.logspace(-1,4,6)):
    plt.subplot(321+i,aspect=1,title='$\\gamma=%.1f$'%gamma)
    wol = WikhroOngprakopLakKernel(gamma=gamma,m=2)
    Xi = wol.rianru(X)
    plt.scatter(Xi[:,0],Xi[:,1],c=z,alpha=0.4,cmap='coolwarm',edgecolor='k')
plt.tight_layout()
plt.show()

จะเห็นว่าผลที่ได้ต่างกันออกไปมาก จึงควรเลือกค่า γ ให้เหมาะสม



อ้างอิง

~ เกี่ยวกับเรา ~

สารบัญ

รวมคำแปลวลีเด็ดจากญี่ปุ่น

ภาษา python มอดูลต่างๆ -- numpy -- matplotlib -- pandas -- manim -- opencv -- pyqt -- pytorch การเรียนรู้ของเครื่อง -- โครงข่าย      ประสาทเทียม

ภาษา javascript

ภาษา mongol

ภาษาศาสตร์

maya

ความน่าจะเป็น

บันทึกในญี่ปุ่น

บันทึกในจีน -- บันทึกในปักกิ่ง -- บันทึกในฮ่องกง -- บันทึกในมาเก๊า

บันทึกในไต้หวัน

บันทึกในยุโรปเหนือ

บันทึกในประเทศอื่นๆ

qiita

บทความอื่นๆ

บทความแบ่งตามหมวด

==เลือกหมวด== ดาราศาสตร์ คณิตศาสตร์ -ความน่าจะเป็น คอมพิวเตอร์ -เขียนโปรแกรม --python ---numpy ---scipy ---matplotlib ---pandas ---manim ---pyqt ---sklearn ---pytorch ---mayapython --ruby --javascript --dart --sql --regex --opencv -shell -3D --maya --MMD -microsoft_office -pdf -ปัญญาประดิษฐ์ --โครงข่ายประสาทเทียม -การสุ่ม ภาษาศาสตร์ -ตัวอักษร -เรียนภาษา -หลักเกณฑ์การทับศัพท์ -ภาษาจีน --ภาษาจีนกลาง -ภาษาญี่ปุ่น -ภาษามองโกล -ภาษาลาว -ภาษาเขมร ประวัติศาสตร์ -ประวัติศาสตร์จีน -ประวัติศาสตร์ญี่ปุ่น ปรัชญา บันทึก เรื่องแต่ง ประเทศจีน -จีนแผ่นดินใหญ่ --ปักกิ่ง --เทียนจิน --เหลียวหนิง --เหอเป่ย์ --เหอหนาน --ซานตง --ซานซี --อานฮุย --เจ้อเจียง --หูเป่ย์ --หูหนาน --ฝูเจี้ยน --กวางตุ้ง ---แต้จิ๋ว --ยูนนาน --ซินเจียง -ฮ่องกง -มาเก๊า -ไต้หวัน --ไทเป --จีหลง --เถาหยวน --ซินจู๋ --เหมียวลี่ --ไถจง --หยวินหลิน --เจียอี้ --ไถหนาน --เกาสยง --ผิงตง --อี๋หลาน ประเทศญี่ปุ่น -ฮกไกโด -อาโอโมริ -อิวาเตะ -มิยางิ -อากิตะ -ยามางาตะ -ฟุกุชิมะ -อิบารากิ -โทจิงิ -กุมมะ -ไซตามะ -จิบะ -โตเกียว -คานางาวะ -นีงาตะ -โทยามะ -อิชิกาวะ -ฟุกุอิ -ยามานาชิ -นางาโนะ -กิฟุ -ชิซึโอกะ -ไอจิ -มิเอะ -ชิงะ -เกียวโต -โอซากะ -เฮียวโงะ -นาระ -วากายามะ -โอกายามะ -ฮิโรชิมะ -ยามางุจิ -ฟุกุโอกะ ต่างแดน -อุษาคเนย์ --กัมพูชา --พม่า --สิงคโปร์ -ยุโรป --สวีเดน --เดนมาร์ก --ฟินแลนด์ ท่องเที่ยว -มหาวิทยาลัย -พิพิธภัณฑ์ --พิพิธภัณฑ์วิทยาศาสตร์ --หอศิลป์ -สวนสัตว์ --พิพิธภัณฑ์สัตว์น้ำ -ท้องฟ้าจำลอง -ตึกระฟ้า -ปราสาท☑ --ปราสาทญี่ปุ่น --ปราสาทขอม --ปราสาทยุโรป -ศาสนสถาน --วัด --ศาลเจ้า --โบสถ์ --มัสยิด -สุสาน -มรดกโลก -ทะเล -ทะเลสาบ -ภูเขา -หิมะ -ดอกซากุระ -แมว -รถไฟ -เรือ -ตลาดกลางคืน -งานเทศกาล -ที่ระลึกภัยพิบัติ -ตามรอย บันเทิง -เกม --อาเตอลีเย --โปเกมอน --caligula --vn -อนิเมะ -มังงะ -นิยาย -เพลง --เพลงอนิเมะ --เพลงเกม

　 ค้นหาบทความ

　 บทความล่าสุด

　 บทความแนะนำ

บทความแต่ละเดือน

ค้นบทความเก่ากว่านั้น

ไทย

日本語

中文