φυβλαςのβλογ
บล็อกของ phyblas



ภาษามองโกลเบื้องต้น บทที่ ๓๕: การสร้างประโยคความซ้อน
เขียนเมื่อ 2022/03/15 13:16
แก้ไขล่าสุด 2022/09/08 14:58
ต่อจาก บทที่ ๓๔

ในบทนี้จะว่าด้วยเรื่องของการสร้างประโยคความซ้อน

ในบทที่ ๒๓ ได้แสดงถึงการนำคำกริยามาเป็นตัวขยายคำนามในประโยคไปแล้ว

ที่จริงแล้วด้วยวิธีเดียวกันนี้ คำกริยาตัวนั้นสามารถกลายมาเป็นคำนามเพื่อใช้ในประโยคอื่นได้ กรณีแบบนี้ก็จะกลายเป็นประโยคความซ้อน และกริยาตัวนั้นก็จะเป็นกริยาของประโยคย่อย

ตัวอย่างคำกริยาในรูปต่างๆที่อาจถูกใช้เป็นคำนาม โดยทั่วไปถ้าเป็นภาษาไทยก็เติมคำว่า "การ" ไปแต่ว่าในภาษามองโกลใช้เป็นคำนามทั้งในรูปอย่างนั้นได้เลย

ирсэн การที่ได้ไป
явах การไป
ярьдаг การที่คุยอยู่เป็นประจำ
байгаа การอยู่
оролцоогүй การที่ไม่ได้เข้าร่วม
ирсэнгүй การที่ไม่ได้มา (ทั้งที่ควรมา)
явахгүй การที่จะไม่ไป
иддэггүй การที่ปกติไม่กิน

หากมีส่วนอธิบายเพิ่มเติมในประโยคย่อยก็ใส่นำหน้ากริยานั้นลงไปได้

өчигдөр ирсэн การที่ได้ไปเมื่อวาน
монгол руу явах การที่ไปมองโกล
сайн ярьдаг การที่ปกติคุยได้ดี
одоо байгаа การที่ตอนนี้อยู่
өчигдөр оролцоогүй การที่ไม่ได้เข้าร่วมเมื่อวาน
цагтаа ирсэнгүй การที่ไม่ได้มาตามเวลา
маргааш явахгүй การที่จะไม่ไปพรุ่งนี้
үхрийн мах иддэггүй การที่ปกติไม่กินเนื้อวัว

จากนั้นถ้าถูกนำไปใช้ในประโยคในฐานะคำนาม แบบนีแล้วการผันแบบคำนามก็จะเกิดที่กริยาตัวนั้นได้ เช่นเมื่อเอาประโยคย่อยเหล่านี้มาใช้เป็นตัวบอกสาเหตุ ก็จะผันเป็นรูปที่มา (บทที่ ๑๙)

өчигдөр ирсэнээс เนื่องจากการที่ได้ไปเมื่อวาน
монгол руу явахаас เนื่องจากการที่ไปมองโกล
сайн ярьдагаас เนื่องจากการที่ปกติคุยได้ดี
одоо байгаагаас เนื่องจากการที่ตอนนี้อยู่
өчигдөр оролцоогүйээс เนื่องจากการที่ไม่ได้เข้าร่วมเมื่อวาน
цагтаа ирсэнгүйээс เนื่องจากการที่ไม่ได้มาตามเวลา
маргааш явахгүйээс เนื่องจากการที่จะไม่ไปพรุ่งนี้
үхрийн мах иддэггүйээс เนื่องจากการที่ปกติไม่กินเนื้อวัว

ต่อไปมาดูตัวอย่างการนำคำเหล่านี้มาใช้สร้างเป็นประโยคความซ้อนกัน

กรณีที่ประโยคย่อยทำหน้าที่เป็นกรรมของประโยคหลัก ประธานของประโยคนั้นอาจอยู่ในรูปประธานตามเดิม (คือไม่ผัน) หรืออาจผันเป็นรูปเจ้าของ (บทที่ ๑๑) หรือรูปกรรม (บทที่ ๙) ก็ได้

бороо орсныг сая сонслооบอรอ ออร์สนีก ซาอี ซ็อนสลอ.
= ตะกี้ได้ยินว่าฝนตก
ประโยคย่อย: бороо орсон
чиний авчирсныг сая харлааชินี เอาชิร์สนีก ซาอี ฮาร์ลา.
= ตะกี้เพิ่งเห็นที่เธอซื้อของมา
ประโยคย่อย: чи авчирсан
чиний ирснийг сая сонслооชินี อิร์สนีก ซาอี ซ็อนสลอ.
= ตะกี้เพิ่งได้ยินว่าเธอมา
ประโยคย่อย: чи ирсэн
чамайг эмнэлэгт хэвтсэнийг сая сонслооชาไมก์ เอ็มเนลเล็กท์ เฮ็วท์เซนีก ซาอี ซ็อนสลอ.
เพิ่งได้ยินว่าเธอเข้าโรงพยาบาล
ประโยคย่อย: чи эмнэлэгт хэвтсэн
манай нөхөрมาไน โนโฮร์ намайг уурладаггүйд баярлаж байнаนาไมก์ โอร์ลาดักกุยด์ บาอีร์ลัจ ไบน์.
= สามีฉันดีใจที่ฉันไม่โกรธ
ประโยคย่อย: би уурладаггүй
эмнэлэгт хэвтэхเอ็มเนเล็กท์ เฮ็วเทฮ์ = เข้านอนโรงพยาบาล
уурлахโอร์ลาฮ์ = โกรธ баярлахบาอีร์ลาฮ์ = ดีใจ
япон руу явахыг аав ээждээ хэлсэн үүยาพ็อน โร ยาวาฮี กา เวจเด เฮ็ลส์ นู?
= เรื่องที่จะไปญี่ปุ่นได้บอกพ่อแม่หรือยัง?
ประโยคย่อย: япон руу явах
маргааш явахгүйг яаж мэдсэн бэมาร์กาช ยาวาฮ์กุยก์ ยาจ เม็ดเซ็ม เบ?
= รู้ได้ยังไงว่าพรุ่งนี้ไม่ไป?
ประโยคย่อย: маргааш явахгүй

กรณีที่ประโยคย่อยนั้นถูกใช้เป็นประธานปกติจะไม่มีการผัน แต่มักจะมีการเติม нь ไปเพื่อเป็นตัวบอกให้ชัดเจนด้วย

марк цуглуулах нь миний хоббиมาร์ค ชกโลลาฮ์น มินี ฮ็อบบี.
การสะสมแสตมป์คืองานอดิเรกของฉัน
өчигдөр ирсэн нь сайн болжээโอชิกโด ริร์เซ็น ไซม์ บ็อลเจ.
= การที่เมื่อวานมาได้ทำให้เกิดเรื่องดีขึ้น
 маркมาร์ค = แสตมป์  хоббиฮ็อบบี = งานอดิเรก



อ่านต่อ บทที่ ๓๖


-----------------------------------------

囧囧囧囧囧囧囧囧囧囧囧囧囧囧囧囧囧囧囧囧囧囧囧囧囧

ดูสถิติของหน้านี้

หมวดหมู่

-- ภาษาศาสตร์ >> เรียนภาษา
-- ภาษาศาสตร์ >> ภาษามองโกล

ไม่อนุญาตให้นำเนื้อหาของบทความไปลงที่อื่นโดยไม่ได้ขออนุญาตโดยเด็ดขาด หากต้องการนำบางส่วนไปลงสามารถทำได้โดยต้องไม่ใช่การก๊อปแปะแต่ให้เปลี่ยนคำพูดเป็นของตัวเอง หรือไม่ก็เขียนในลักษณะการยกข้อความอ้างอิง และไม่ว่ากรณีไหนก็ตาม ต้องให้เครดิตพร้อมใส่ลิงก์ของทุกบทความที่มีการใช้เนื้อหาเสมอ

สารบัญ

รวมคำแปลวลีเด็ดจากญี่ปุ่น
มอดูลต่างๆ
-- numpy
-- matplotlib

-- pandas
-- manim
-- opencv
-- pyqt
-- pytorch
การเรียนรู้ของเครื่อง
-- โครงข่าย
     ประสาทเทียม
ภาษา javascript
ภาษา mongol
ภาษาศาสตร์
maya
ความน่าจะเป็น
บันทึกในญี่ปุ่น
บันทึกในจีน
-- บันทึกในปักกิ่ง
-- บันทึกในฮ่องกง
-- บันทึกในมาเก๊า
บันทึกในไต้หวัน
บันทึกในยุโรปเหนือ
บันทึกในประเทศอื่นๆ
qiita
บทความอื่นๆ

บทความแบ่งตามหมวด



ติดตามอัปเดตของบล็อกได้ที่แฟนเพจ

  ค้นหาบทความ

  บทความแนะนำ

ตัวอักษรกรีกและเปรียบเทียบการใช้งานในภาษากรีกโบราณและกรีกสมัยใหม่
ที่มาของอักษรไทยและความเกี่ยวพันกับอักษรอื่นๆในตระกูลอักษรพราหมี
การสร้างแบบจำลองสามมิติเป็นไฟล์ .obj วิธีการอย่างง่ายที่ไม่ว่าใครก็ลองทำได้ทันที
รวมรายชื่อนักร้องเพลงกวางตุ้ง
ภาษาจีนแบ่งเป็นสำเนียงอะไรบ้าง มีความแตกต่างกันมากแค่ไหน
ทำความเข้าใจระบอบประชาธิปไตยจากประวัติศาสตร์ความเป็นมา
เรียนรู้วิธีการใช้ regular expression (regex)
การใช้ unix shell เบื้องต้น ใน linux และ mac
g ในภาษาญี่ปุ่นออกเสียง "ก" หรือ "ง" กันแน่
ทำความรู้จักกับปัญญาประดิษฐ์และการเรียนรู้ของเครื่อง
ค้นพบระบบดาวเคราะห์ ๘ ดวง เบื้องหลังความสำเร็จคือปัญญาประดิษฐ์ (AI)
หอดูดาวโบราณปักกิ่ง ตอนที่ ๑: แท่นสังเกตการณ์และสวนดอกไม้
พิพิธภัณฑ์สถาปัตยกรรมโบราณปักกิ่ง
เที่ยวเมืองตานตง ล่องเรือในน่านน้ำเกาหลีเหนือ
ตระเวนเที่ยวตามรอยฉากของอนิเมะในญี่ปุ่น
เที่ยวชมหอดูดาวที่ฐานสังเกตการณ์ซิงหลง
ทำไมจึงไม่ควรเขียนวรรณยุกต์เวลาทับศัพท์ภาษาต่างประเทศ

ไทย

日本語

中文