φυβλαςのβλογ
บล็อกของ phyblas



ภาษามองโกลเบื้องต้น บทที่ ๓๒: การผันและใช้คำกริยารูปทำต่อจากกันไป
เขียนเมื่อ 2022/03/14 17:36
แก้ไขล่าสุด 2022/09/07 20:55
ต่อจากบทที่ ๓๑

ในบทนี้จะว่าด้วยเรื่องของการสร้างประโยคที่มีคำกริยา ๒ ตัวขึ้นไปมาประกอบกันในความหมายที่ว่าทำไปพร้อมกันหรือทำต่อเนื่องกันไป

วิธีการมีอยู่หลายวิธีด้วยกัน ได้แก่การเชื่อมด้วรูป ж/ч รูป аад หรือใช้คำว่า бөгөөд เป็นตัวเชื่อม ในบทนี้จะอธิบายถึงการใช้แต่ละวิธีตรงนี้


การใช้รูป ж/ч

เมื่อมีกริยา ๒ ตัวที่ต้องการพูดถึงว่ากำลังทำอยู่พร้อมกันหรือว่าทำต่อเนื่องกันไปแบบทันทีก็อาจผันกริยาตัวแรกเป็นรูป ж/ч โดยวิธีการผันเหมือนรูป жээ/чээ บทที่ ๑๒ และรูป ж/ч บทที่ ๑๖ จากนั้นก็ต่อด้วยกริยาอีกตัว

ประธานของกริยาทั้ง ๒ ตัวจะเป็นคนเดียวกันหรือว่าคนละคนกันก็ได้ เช่น

ээж хоол хийжเอจ ฮอล ฮีจ, аав өрөөгөө янзаллааอาว โอโรโก ยันซัลลา.
= คุณแม่ทำอาหาร ส่วนคุณพ่อเก็บกวาดห้อง
би өнөө өглөөบี โอโน อกโล эрт босож цай уулааเอร์ท บอซ็อจ ไช โอลา.
= เช้าวันนี้ฉันตื่นแต่เช้าแล้วมาดื่มชา (กินมื้อเช้า)
※ คนมองโกลพูดว่า "ดื่มชา" มักใช้ในความหมายว่า "กินมื้อเช้า"
эгч дэлгүүрээс хоол унд цуглуулжเอ็กช์ เด็ลกูเรส ฮอ ลนด์ ชกโลลจ์, ах гэр орноо цэвэрлэлээอาฮ์ เก รอร์นอ เชเวร์เลเล.
พี่สาวไปซื้ออาหารจากร้าน ส่วนพี่ชายทำความสะอาดบ้านพัก
янзлахยันซ์ลาฮ์ = เก็บกวาด цуглуулахชกโลลาฮ์ = รวบรวม
оронออร็อง = ประเทศ สถานที่ บ้านพัก цэвэрлэхเชเวร์เลฮ์ = ทำความสะอาด
манайх шинэ жилийгมาไนฮ์ ชิน จิลลีก гэртээ хэвтэж өнгөрөөсөнเกร์เท เฮ็วเท จงโกโรซง.
บ้านฉันตอนปีใหม่นอนเล่นในบ้านปล่อยเวลาผ่านไป
хэвтэхเซ็วเทฮ์ = นอนเล่น өнгөрөөхองโกโรฮ์ = ปล่อยเวลาผ่านไป, ใช้เวลา
би гэрээсээ гарчบี เกเรเซ การ์ช шууд сургууль руу очлооโชด โซร์โกล โร อ็อชลอ.
ฉันออกจากบ้านแล้วไปโรงเรียนทันที
шуудโชด = ทันที

อนึ่ง ในตัวอย่างที่ยกมาในที่นี้มีหลายตัวที่ต่อหางเป็นรูปทำกับตัว (บทที่ ๒๗) เช่น

өрөө → өрөөгөө
орон → орноо
гэр → гэрт → гэртээ
гэр → гэрээс → гэрээсээ

ดังนั้นควรทำความเข้าใจเรื่องนี้ให้ดีก่อนจะมาอ่านบทนี้



การใช้รูป аад

อีกวิธีหนึ่งที่ใช้เชื่อมกริยา ๒ ตัวที่ทำต่อเนื่องกันก็คือรูป аад มักใช้กับเรื่องที่ทำต่อจากกันไป ไม่ใช่ทำพร้อมกัน

วิธีการผันจะเหมือนรูป аагүй ที่เคยอธิบายไปในบทที่ ๑๗ หรือรูป аа ในบทที่ ๒๓ แค่เติม д ต่อไป

การใช้นั้นอาจใช้กับเรื่องในอดีต ปัจจุบัน หรืออนาคตก็ได้ แต่กริยาตัวหน้าจะถูกผันเป็นรูป аад โดยไม่ขึ้นอยู่กับกาล ดังนั้นส่วนที่จะกำหนดกาลก็คือกริยาตัวหลัง

манай ахมาไน อาฮ์ москвад хоёр хоноод ирлээม็อสควัด ฮอยอร์ ฮอนอ ดิร์เล.
พี่ชายฉันค้างคืนที่มอสโกสองคืนก่อนแล้วจึงมา
(ирэх ผันรูปอดีต)
манай ахมาไน อาฮ์ москвад хоёр хоноод ирнэม็อสควัด ฮอยอร์ ฮอนอ ดิร์น.
พี่ชายฉันจะค้างคืนที่มอสโกสองคืนแล้วค่อยมา
(ирэх ผันรูปปัจจุบันอนาคต)
би их сургуулиа төгсөөд энэ ажилд орлооบี อิฮ์ โซร์โกลิอา ทกโซ เด นาจิล ดอร์ลอ.
ฉันเรียนจบจากมหาวิทยาลัยแล้วจะรับงานนี้
аав парист нэлээн байж байгаадอาว พาริสท์ เฮเลม ไบจ์ ไบกาด сая ирлээซาอี อิร์เล.
พ่ออยู่ปารีสเป็นระยะเวลานานแล้วเพิ่งจะกลับมา
хонохฮอนอฮ์ = ค้างคืน төгсөхทกโซฮ์ = เรียนจบ
энэ хүүхдээ цэцэрлэгт хүргээдเอ็น ฮูฮ์เด เชเชร์เล็กท์ ฮุร์เก ажил руугаа явдагดาจิล โรกา เยาดัก.
เขาไปส่งเด็กที่โรงเรียนอนุบาลแล้วไปทำงาน
цэцэрлэгเชเชร์เล็ก = โรงเรียนอนุบาล хүргэхฮุร์เกฮ์ = พาไปส่ง
та энд жаахан байж байгаадทา เอ็นด์ จาฮัม ไบจ์ ไบกาด явахгүй юүยาวาฮ์กุย ยู?
คุณอยู่ที่นี่สักพักแล้วค่อยออกไปไม่ได้หรือ?
жааханจาฮัง = สักพัก, นิดหน่อย



การใช้ бөгөөд

อีกวิธีในการเชื่อมก็คือใช้คำว่า бөгөөд วางคั่น โดยให้ใช้กริยาตัวหน้าในรูปต่างๆที่ใช้ขยายคำนาม (บทที่ ๒๓) แล้วตามด้วย бөгөөд

ตัวอย่าง

удахгүй нутагтаа харих бөгөөдโอดาฮ์กุย โนทักทา ฮาริฮ์ โบโกด, ирэх жилийн хавар дахиж ирэх болноอิเรฮ์ จิลีง ฮาวาร์ ดาฮิ จิเรฮ์ บ็อลน์.
= ในไม่ช้าก็จะกลับประเทศไป แล้วจะกลับมาอีกในฤดูใบไม้ผลิปีหน้า
манай эгч одоо солонгост байгаа бөгөөдมาไน เอ็ก ชอดอ ซอล็องก็อสท์ ไบกา โบโกด, удахгүй монголд ирнэโอดาฮ์กุย ม็องก็อล ดิร์น.
= พี่สาวฉันตอนนี้อยู่เกาหลี แล้วในไม่ช้าก็จะกลับมองโกเลีย
тэр москвадเทร์ ม็อสควัด их алдартай илбэчин бөгөөд зурхайчอิ ฮัลดาร์ไท อิลเบชิม โบโกด โซร์ไฮช์.
= ที่มอสโกเขาเป็นนักมายากลที่มีชื่อเสียงและเป็นหมอดูด้วย
дахихดาฮิฮ์ = ทำซ้ำ алдартайอัลดาร์ไท = มีชื่อเสียง
илбэчинอิลเบชิง = นักมายากล зурхайчโซร์ไฮช์ = หมอดู
энэ өрөө цэвэрхэн бөгөөд тохилогเอ โนโร เชเวร์เฮ็ม โบโกด ทอฮ์ล็อก.
= ห้องนี้ทั้งสะอาดและอยู่สบาย
цэвэрхэн бөгөөд тохилог өрөөเชเวร์เฮ็ม โบโกด ทอฮ์ลอ โกโร
= ห้องที่ทั้งสะอาดและอยู่สบาย
цэвэрхэнเชเวร์เฮ็ง = สะอาด тохилогทอฮ์ล็อก = สบาย
би цайнд дуртай бөгөөд байнга уудагบี ไชนด์ โดร์ไท โบโกด ไบง์ โกดัก.
= ฉันชอบชาและมักจะดื่มอยู่เสมอ
би намраас чехэд очижบี นัมราส เชเฮ ดอชิ ажиллах бөгөөд дараа жил ирнэจาจิลลาฮ์ โบโกด ดารา จิ ลิร์น.
ตั้งแต่ฤดูใบไม้ร่วงฉันจะไปที่เช็กเกียทำงาน แล้วปีหน้าค่อยมา
намарนามาร์ = ฤดูใบไม้ร่วง чехเชฮ์ = เช็ก, ประเทศเช็กเกีย



การเชื่อมโดยปฏิเสธเรื่องด้านหน้า

หากต้องการเชื่อมประโยคในลักษณะที่ว่าปฏิเสธว่าสิ่งหนึ่งไม่แต่ทำอีกสิ่งอาจเชื่อมโดยใช้รูป хгүйгээр หรือ лгүй

หรือถ้าเป็นประโยค {ก} เป็น {ข} ก็อาจใช้ биш бөгөөд

ตัวอย่าง

тэр ирэхгүйгээр би ирлээเท ริเรฮ์กุยเกร์ บี อิร์เล.
= เขาไม่มาแต่ฉันมา
энэ оюутан биш бөгөөд багшเอ นอโยทัม บิช โบโกด บักช์.
= เขาไม่ใช่นักเรียนแต่เป็นคุณครู
би гадуур ажил хийлгүйบี กาโด ราจิล ฮีลกุย гэртээ байдагการ์เท ไบดัก.
= ฉันไม่ได้ทำงานข้างนอกแต่อยู่บ้าน
миний хүү өнөөдөрมินี ฮู โอโนโดร์ сургуульдаа явахгүйгээрโซร์โกลดา ยาวาฮ์กุยเกร์ гэртээ унтаж байнаเกร์เท อนทัจ ไบน์.
ลูกชายฉันวันนี้ไม่ไปโรงเรียนแต่นอนอยู่บ้าน
гадуурกาโดร์ = ข้างนอก унтахอนทาฮ์ = นอน
нөгөө номыг дүүдээโนโก นอมีก ดูเด өгөлгүй хүүдээ өгсөнโอกลกุย ฮูเด อกซง.
หนังสือนั่นไม่ได้ให้น้องแต่ให้ลูก
би одоохондоо багш биш бөгөөд докторантบี ออดอฮ็อนดอ บักช์ บิช โบโกด ด็อคทอรันท์.
ฉันตอนนี้ไม่ใช่ครูแต่เป็นนักศึกษาปริญญาเอก
өгөхออกอฮ์ = ให้ докторантด็อคทอรันท์ = นักศึกษาปริญญาเอก



อ่านต่อ บทที่ ๓๓



-----------------------------------------

囧囧囧囧囧囧囧囧囧囧囧囧囧囧囧囧囧囧囧囧囧囧囧囧囧

ดูสถิติของหน้านี้

หมวดหมู่

-- ภาษาศาสตร์ >> เรียนภาษา
-- ภาษาศาสตร์ >> ภาษามองโกล

ไม่อนุญาตให้นำเนื้อหาของบทความไปลงที่อื่นโดยไม่ได้ขออนุญาตโดยเด็ดขาด หากต้องการนำบางส่วนไปลงสามารถทำได้โดยต้องไม่ใช่การก๊อปแปะแต่ให้เปลี่ยนคำพูดเป็นของตัวเอง หรือไม่ก็เขียนในลักษณะการยกข้อความอ้างอิง และไม่ว่ากรณีไหนก็ตาม ต้องให้เครดิตพร้อมใส่ลิงก์ของทุกบทความที่มีการใช้เนื้อหาเสมอ

สารบัญ

รวมคำแปลวลีเด็ดจากญี่ปุ่น
มอดูลต่างๆ
-- numpy
-- matplotlib

-- pandas
-- manim
-- opencv
-- pyqt
-- pytorch
การเรียนรู้ของเครื่อง
-- โครงข่าย
     ประสาทเทียม
ภาษา javascript
ภาษา mongol
ภาษาศาสตร์
maya
ความน่าจะเป็น
บันทึกในญี่ปุ่น
บันทึกในจีน
-- บันทึกในปักกิ่ง
-- บันทึกในฮ่องกง
-- บันทึกในมาเก๊า
บันทึกในไต้หวัน
บันทึกในยุโรปเหนือ
บันทึกในประเทศอื่นๆ
qiita
บทความอื่นๆ

บทความแบ่งตามหมวด



ติดตามอัปเดตของบล็อกได้ที่แฟนเพจ

  ค้นหาบทความ

  บทความแนะนำ

ตัวอักษรกรีกและเปรียบเทียบการใช้งานในภาษากรีกโบราณและกรีกสมัยใหม่
ที่มาของอักษรไทยและความเกี่ยวพันกับอักษรอื่นๆในตระกูลอักษรพราหมี
การสร้างแบบจำลองสามมิติเป็นไฟล์ .obj วิธีการอย่างง่ายที่ไม่ว่าใครก็ลองทำได้ทันที
รวมรายชื่อนักร้องเพลงกวางตุ้ง
ภาษาจีนแบ่งเป็นสำเนียงอะไรบ้าง มีความแตกต่างกันมากแค่ไหน
ทำความเข้าใจระบอบประชาธิปไตยจากประวัติศาสตร์ความเป็นมา
เรียนรู้วิธีการใช้ regular expression (regex)
การใช้ unix shell เบื้องต้น ใน linux และ mac
g ในภาษาญี่ปุ่นออกเสียง "ก" หรือ "ง" กันแน่
ทำความรู้จักกับปัญญาประดิษฐ์และการเรียนรู้ของเครื่อง
ค้นพบระบบดาวเคราะห์ ๘ ดวง เบื้องหลังความสำเร็จคือปัญญาประดิษฐ์ (AI)
หอดูดาวโบราณปักกิ่ง ตอนที่ ๑: แท่นสังเกตการณ์และสวนดอกไม้
พิพิธภัณฑ์สถาปัตยกรรมโบราณปักกิ่ง
เที่ยวเมืองตานตง ล่องเรือในน่านน้ำเกาหลีเหนือ
ตระเวนเที่ยวตามรอยฉากของอนิเมะในญี่ปุ่น
เที่ยวชมหอดูดาวที่ฐานสังเกตการณ์ซิงหลง
ทำไมจึงไม่ควรเขียนวรรณยุกต์เวลาทับศัพท์ภาษาต่างประเทศ

บทความแต่ละเดือน

2024年

1月 2月 3月 4月
5月 6月 7月 8月
9月 10月 11月 12月

2023年

1月 2月 3月 4月
5月 6月 7月 8月
9月 10月 11月 12月

2022年

1月 2月 3月 4月
5月 6月 7月 8月
9月 10月 11月 12月

2021年

1月 2月 3月 4月
5月 6月 7月 8月
9月 10月 11月 12月

2020年

1月 2月 3月 4月
5月 6月 7月 8月
9月 10月 11月 12月

ค้นบทความเก่ากว่านั้น

ไทย

日本語

中文